Türkiye’nin yüzde 17 ile en büyük yemeklik ayçiçeği yağını üreten Trakya Birlik’in İdare Konseyi Lideri Şafak Kırbiç, bu yıl bölgede kuraklık olmasına karşın geçen seneye nazaran ayçiçeği üretiminde artış olduğunu söyledi. Kırbiç, genel manada başka yıllara yakın ortalama randıman elde edildiğini belirterek, “Hem Trakya bölgesi hem ülke genelinde aldığımız bilgiler ve yaptığımız istatistiklerde, ayçiçeği üreticisi düzgün bir yıl geçirdi. Bu da ülke üretimindeki ölçülere da yansıdı. Bu yıl ülkemizde ayçiçeği ekim alanlarında yaklaşık yüzde 10 civarında artış var. Bu da randıman ve üretim ölçüsüne yansıdı. Ülkemizde bu yıl yaklaşık yüzde 10’un üzerinde randıman artışı gerçekleşti. Bizim iddialarımıza nazaran 1 milyon 900 bin ile 2 milyon ton ortasında üretim oluştu” dedi.
‘BİRİNCİ ÖNCELİĞİMİZ, ÜRETİM ÖLÇÜSÜNÜ ARTIRMAK OLMALI’
Türkiye’nin ‘tahıl koridoru’ mutabakatına değinen Kırbiç, “Kuzeyde yaşanan savaş, tüm dünyadaki tarım eserlerini etkiledi. Rusya ve Ukrayna, dünyadaki ayçiçeği üretiminin yüzde 60’ını üretmekte. Ukrayna’nın, Türkiye’nin üretim ölçüsünün yaklaşık 10 katı üretim ölçüsü var. Oradaki savaş, bütün dünyadaki istikrarları bu manada değiştirdi. Hem üretim ölçüsü manasında hem elindeki stoklarla ilgili birtakım değişiklikler oluştu. Daha sonra ülkemizin yaptığı, ‘tahıl koridoru anlaşması’ sonucunda ülkemiz üzerinden tüm dünya ülkelerine ayçiçeği ve ham yağ girişi oldu. Burada da Türkiye, muhtaçlığı olan ölçüyle ilgili kendine nazaran bir durum aldı. Lakin kıymetli olan ülkemizdeki üretimi meşakkate sokmamak. Bu, bu yıllık gelişen bir olaydı. Önümüzdeki devirlerde oralarda eksik bir üretimin gerçekleşmesi, tekrar dünyada birtakım dengelerde sapma oluşturabilir. Bu yüzden bizim birinci önceliğimiz, kendi ülkemizdeki üretim ölçüsünü artırmak olmalı. Bu yıl yüzde 10 artış oldu. Tezimiz; ülkemizin toprakları ayçiçeği üretimine uygun. Ülkenin her yerinde de ayçiçeği üretimi yapılabilir. Bu yıl hiç ekilmeyen alanlar da dahil ekim yapıldı. Önümüzdeki yıllarda artmasını istiyoruz lakin artması için birtakım enstrümanlar gerekiyor. Bunların başında çiftçinin ve üreticinin desteklenmesi. Devletin üretime verdiği takviyeler var. Gübre, mazot, ayçiçeği prim dayanağı üzere. Lakin son yıllardaki girdilerin artmasıyla bir ölçü gübre ve mazot takviyesinde artış oluştu ama burada ayçiçeği priminin de önemli bir oranda arttırılması gerekmekte” diye konuştu.
‘KARADENİZ VE İÇ ANADOLU’DA EKİM ALANLARI ARTTI’
Şafak Kırbiç, ayçiçeği ekim alanlarının Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerinde arttığını kaydeden Kırbiç, “Karadeniz bölgesinde ekimi vardı, bir ölçü arttı. İç Anadolu Bölgesi’nde, Çukurova bölgesinde, Konya bölgesinde, Marmara’da güneydeki bölgelerimizde bir artış oluştu. Zira geçtiğimiz yıllarda ayçiçeğinden karı arttığı vakit insanların, çiftçi sonuçta bu işi para kazanmak için yapmakta. Burada da hangi eserden daha güzel para kazanırsa o eser desenini ekmekte. Ayçiçeğinden de daha fazla para kazanırsa ayçiçeğine yönelebilir. Bu yüzden bunu cazip hale getirip desteklemelerle fiyat siyasetleriyle bir yere taşıyıp üreticiyi şad etmek gerekmekte. Bu yıl yağ oranları her bölgede yüksek. Zira yağ oranının 1 puan yüksek olması, fiyatın yüzde 1,5’ine tekabül etmekte. Burada öbür yıllara baktığımızda yağ oranlarında 2 puana yakın bir yükselme var. Bu da hem çiftçi hem ülke iktisadı açısından artı çıkar. Buralarda kuraklığa güçlü ve yağ oranı yüksek çeşitler için tohum şirketlerinde çalışmaları devam etmekte. Bu da hem üretim ölçüsünde, hem de çiftçinin karı manasında çok değerlidir. Devletimizin de bu bahiste katkıları var. Birtakım enstitülerde çalışmalar var. Bizlerin de özel firmaların da var. Bu da gelecekte çiftçi açısından önemli” diye konuştu.
‘ÇİFTÇİMİZİN PARA KAZANMASI GEREKİYOR’
Kırbiç, çiftçiye verilecek takviyenin kıymetine dikkat çekerek, “Ülke olarak ayçiçeği yağı muhtaçlığını karşılayabiliriz hatta ihraç da edebiliriz zira Türkiye’nin toprakları buna müsait. Bulgaristan, ülkemizden daha fazla üretim gerçekleştirmekte. Romanya da o denli. Bunlar bizden ölçek manasında çok daha küçük ülkeler. Kendi kendilerine yetebiliyor, tabi nüfus manasında. Ülkemize baktığımızda onların nüfus oranları çok düşük lakin o kadar düşük nüfus olmasına karşın üretim ölçüleri bizim ülkemizden daha yüksek. Bizim ülkemizde ayçiçeği her yerde yetişebilir. Sulama alanlarında ikinci eser teşvik edilebilir zira ayçiçeği çok küçük sulama ölçüleriyle 2 kata yakın randıman artışı sağlayan bir bitki. Suyu seven, çok az suyla çok yüksek randıman elde edilebilen bir bitki. Sulama yatırımlarıyla artırılabilir. İkinci eser ekilebilir zira iklimsel değişiklikle bizim bölgemiz de dahil artık ikinci eser ekilme imkanı var. Çok az sulamayla hem çiftçiye gelir hem ülkeye gereksinimi manasında bunu karşılamak mümkün. Biz, bırakın, kendi muhtaçlığımızı; ihraç edebilecek düzeye bile gelebiliriz. Bizim topraklarımız ve iklimimiz buna müsait fakat çiftçimizin para kazanması gerekiyor. Takviyelerin artırılması çiftçimizi motive edecektir zira çiftçi ekeceği esere bu periyotta karar verecek. O yüzden bunlar çiftçimize bir an evvel söylenirse, çiftçimiz o eser desenine karar verir. Bu eseri üretir. Ülkemizde de bizim dışarıya hiç gereksinimimiz kalmaz, satabilir hale bile gelebiliriz” dedi. Trakya Birlik İdare Konseyi Lideri Kırbiç, bu yıl ayçiçeği üretiminde rekor üretim beklediklerini lisana getirerek, “Ülkemizin gereksinimi, çekirdek manasında yaklaşık 2,5 milyon ile 3 milyon ton ortası. Bu yıl rekor bir üretim olacak ülkemizde ve 1 milyon 900 ile 2 milyon ton civarı bir üretim bekliyoruz. Biraz daha çiftçimizi mutlu edecek birtakım desteklemeler gelişirse çiftçimiz bu eseri eker ve ülkemiz de dışarı bağımlılığından kurtulur” diye konuştu.