Atina temaslarının akabinde İstanbul’a gelen Alman Dışişleri Bakanı, Çavuşoğlu ile Dışişleri Bakanlığı’nın İstanbul Temsilciliği’nde bir ortaya geldi. İki bakan, resmi görüşmelerinin akabinde basın toplantısı gerçekleştirdiler ve ikili bahislerin yanı sıra bölgesel ve milletlerarası problemlere ait görüşlerini açıkladılar.
Ancak basın toplantısında iki bakanın yaptığı “açık sözlü” değerlendirmeler, görüş ayrılığında olunan bahislerin daha fazla olduğunu ortaya koydu. Bu hususlar ortasında şu başlıklar öne çıktı:
ALMANYA: KAVALA KARARINI UYGULAYIN
Alman Dışişleri Bakanı, açılış konuşmasında bundan 70. yıl evvel kurulan Avrupa Konseyi’nin tüm üye ülkelerde haksızlığa uğrayan bireylerin haklarının teminat altına alınmasını temel aldığını anımsatarak, “Benim Dışişleri Bakanı olarak misyonum Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının uygulanmasını sağlamak. Osman Kavala’nın özgür bırakılması da buna dahil,” açıklamasını yaptı.
Baerbock, “Zor devirlerde bu hususları söz etmek kolay değil lakin güç da olsa bunları dinlememiz gerekiyor,” dedi.
Çavuşoğlu, Baerbock’un kelamlarına, kendisine sorulan farklı bir soruya cevap verirken karşılık verdi. Almanya, Yunanistan ve Fransa’nın da ortalarında olduğu birçok Avrupa ülkesinin AİHM kararlarını uygulamadığını kaydeden Çavuşoğlu, “Eğer Sayın Bakan, Yunanistan’da basın toplantısında, Batı Trakya Türkleri’nin haklarını içeren AİHM kararını 14 yıldır uygulamadığını hatırlatsaydı kendisine daha fazla hürmet duyardım,” dedi. Çavuşoğlu, Almanya’nın da 2016’da alınan AİHM kararını uygulamadığını kaydederek, “Sayın Baerbock, ‘benim ülkem Almanya da AİHM kararlarını uygulamıyor 6 senedir’ dese kendisinin görüşlerine daha fazla hürmet duyardım,” dedi.
Kavala konusunun Türkiye’ye karşı siyasi bir hedefle kullanıldığını belirten Çavuşoğlu, “Niye daima Osman Kavala konusunu gündeme getiriyorsunuz? Zira Osman Kavala’yı Türkiye aleyhine kullanıyorsunuz, fonluyorsunuz. Seyahat olaylarında ne kadar fonlandığını biliyoruz,” sözlerini kullandı.
Dışişleri Bakanı, Almanya’nın Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nde Türkiye’ye karşı ihlal prosedürünün başlatılması süreciyle ilgili oylamalar olurken bütün ülkeleri arayıp Türkiye aleyhine karar çıkarmaya çalıştığını da tez etti.
TÜRKİYE, ALMANYA’DAN İSTİKRARLI TAVIR BEKLİYOR
Alman Bakan, İstanbul’a gelmeden evvel ziyaret ettiği Atina’da son periyotta artan Türk-Yunan tansiyonunun diyalogla düşürülmesi tavsiyesinde bulunmuş ve Yunan adalarının egemenliği konusunda Türkiye’nin telaffuzuna katılmadığı bildirisini vermişti. Baerbock, bu tansiyonun, NATO ittifakını bölmek isteyen Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’den öbür kimsenin işine yaramayacağı ikazında da bulunmuştu.
İstanbul’da da bu iletilerini tekrarlayan Baerbock, Kıbrıs Cumhuriyeti ve Yunanistan’ın sonlarının AB’nin dış sonu olduğunu söyledi ve “Ortak sonumuz olması kıymetli bir bahis. Doğu Akdeniz konusundaki meseleleri tırmandırarak çözemeyiz, bu sorun bu halde orta ve uzun vadede çözülemez,” diye konuştu.
Çavuşoğlu ise bir evvelki Alman hükümetinin Şansölyesi Angela Merkel’in Türkiye ve Yunanistan ortasında dürüst bir arabulucu olarak istikrarlı ve dengeli bir siyaset izlediğini lakin bu istikrarın yeni idareyle birlikte kaybolduğunu kaydetti.
Bakan, “İhtilaflı hususlarda Yunanistan’ın propagandasına inanıp taraf tutmak kusurlu (…) Bizim beklentimiz haksıza haksız demeniz. AB üyesi olmak her türlü yanılgıda, ‘Kol kırılır yen içinde kalır mantığıyla ne olursa olsun biz Yunanistan’ı destekleriz’ olmamalı, derken Almanya’dan beklentinin istikrarlı bir siyaset izlemesi olduğunu söyledi.
ALMANYA SURİYE’DE OPERASYONA KARŞI
İki bakanın görüş ayrılığı yaşadığı bir diğer mevzu da Türkiye’nin sinyallerini verdiği Suriye’nin kuzeyine yeni askeri operasyon oldu. Baerbock, Suriye’de yeni bir operasyonun sivillere daha fazla acı vereceğini kaydederken, “Operasyonun yaratacağı istikrarsızlık yalnızca DAEŞ üzere örgütlere yarayacaktır” ikazında bulundu.
Alman Bakan, Türkiye’nin terör tehdidi yaşayan bir ülke olduğunu ve güvenlik tasalarını anladıklarını kaydederken, Almanya’nın kendi topraklarında PKK’nın faaliyetlerine karşı hukuk devleti unsurları çerçevesinde takip ettiğini lisana getirdi.
Çavuşoğlu, müttefiklerin Türkiye’nin tasalarını anlamanın ötesinde somut dayanak vermesi gerektiğini belirtirken, başta Almanya olmak üzere hala birtakım ülkelerin Türkiye’ye silah ambargosu uygulamasının kabul edilemeyeceğini söyledi.
Baerbock da bir soru üzerine insan hakları ihlallerini yol açacak durumlarda savunma sanayi eserlerinin ihracında kısıtlama uygulandığını belirtirken, bu prensibin Türkiye için de uygulandığı bildirisini verdi.
TAHRAN’DA ERDOĞAN-PUTİN-REİSİ FOTOĞRAFI
Baerbock, geçen günlerde yaptığı bir açıklamada bu fotoğrafı “meydan okuma” olarak yorumlamıştı.
Bir soru üzerine, Erdoğan’ın Putin ile görüşmesinin olağan olduğunu kaydeden Baerbock, asıl dikkat çekmek istediğinin o üçlü fotoğrafın propaganda materyali olarak kullanılması olduğu cevabını verdi.
Baerbock, “Görüntünün ne kadar güçlü olduğunu görüyoruz. Bu savaş yalnızca alanda sürmüyor tıpkı vakitte toplumsal medyada proğaganda olarak da sürüyor. Bunun gücünü küçümsememeliyiz,” dedi.
Çavuşoğlu da Baerbock’un o fotoğraf yaptığı yorumu yadırgadığını kaydederken, “Burada Putin ile görüşmeyle ilgili olarak tahıl ihracı mutabakatının sağlanması vurgusunun yapılmasını beklerdim. Diyalog olmadan nasıl halledeceksiniz?” diye sordu. Bakan, Astana Süreci’nin 11 yıldır süren Suriye sıkıntısında işleyen tek sistem olduğunu, bunun sayesinde Anayasa Komitesi’nin kurulup çalışmaya başladığını anımsattı.
Çavuşoğlu, her ülkenin tabir özgürlüğüne sahip olduğunu fakat bunu yaparken diplomatik nezaket çerçevesinde yapmasının değerli olduğunu da kaydetti.