Bilindiği üzere travmatik bir olay yaşamış olan her bireyde travma sonrasında reaksiyonlar gelişebilir. Lakin travmatik olaylara karşı verilen bu reaksiyonlar ekseriyetle kısa müddet içerisinde tabiatıyla geçmektedir. Kişinin verdiği bu reaksiyonların çok daha uzun sürmesi halinde travma sonrası gerilim bozukluğu durumundan şüphelenilebilir. Lakin bu ruhsal sorun tedavi edilebilir bir rahatsızlık olarak bilinmektedir. Bunun için ise elbette uzman bir tabibe danışmak kuraldır.
TRAVMA SONRASI GERİLİM BOZUKLUĞU NEDİR?
Travma sonrası gerilim bozukluğu, kişiyi dehşet içerisinde bırakan ya da çok derecede korkutan, çoğunlukla çaresizlik duygusu hissettiren ve beklenmeyen bir anda ansızın gerçekleşen olayların ardından ortaya çıkan ruhsal travma durumu olarak tanımlanabilmektedir. Elbette herkesin hayatı boyunca korktuğu ya da üzüldüğü pek çok olay yaşaması mümkündür ve bilindiği üzere yaşanan her korkutucu ya da üzücü olay şahıslarda bir ruhsal travma yaratmamaktadır. Ruhsal travma sebepleri çoğunlukla kişinin kendisinin ya da sevdiklerinin hayatlarını tehlikeye atan durumların gerçekleşmesi olmaktadır.
Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Cemil Çelik bahis hakkında bilgiler verdi.
TRAVMA SONRASI GERİLİM BOZUKLUĞU NEDENLERİ NELERDİR?
Travma sonrası gerilim bozukluğu nedenleri ortasında pek çok faktör sayılabilir. Bu sebepler şahıstan şahsa de değişkenlik gösterebilir. Yani her durum herkes için bir ruhsal travma yaratır demek yanlış olacaktır. Fakat travma sonrası gerilim bozukluğu yaşayan şahıslarda bu duruma yol açan ana sebebin olayın apansız gerçekleşmesi ve kendisi ya da yakınlarından birinin hayatını tehlikeye atması olarak bilinmektedir.
*İş ya da trafik kazaları,
*Yangın, sarsıntı, sel üzere çeşitli doğal afetler,
*Savaşlar,
*Cinsel istismarlar (taciz ya da tecavüz),
*Hayati tehlikesi bulunan hastalıklara yakalanma,
*Yaşanan ani kayıplar,
gibi durumlar travma sonra gerilim bozukluğunu ortaya çıkaran yaygın sebepler ortasında bilinmektedir. Tüm bu durumların yaşanması dahilinde bireyde travma sonrası gerilim bozukluğunun ortaya çıkıp çıkmaması tıpkı vakitte bireyin depresyon ya da ruhsal rahatsızlık geçmişi, kalıtsal ruhsal rahatsızlık ihtimalleri, kişinin karakter özellikleri üzere öteki etkenlere bağlı olarak değişebilmektedir.
TRAVMA SONRASI GERİLİM BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ NELERDİR?
Travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) belirtileri çoklukla yaşanan olaydan kısa müddet sonra başlasa da unutulmamalıdır ki kimi vakit bu belirtiler olayın yaşanmasından yıllar sonra da ortaya çıkabilmektedir. TSSB kelam konusu olduğunda yaygın olarak depresyon durumunun yaşandığı bilinmektedir. Bilhassa kişinin daha evvelden depresyon hikayesi varsa yaşadığı dehşet verici ve çaresizlik hissi yaşatan ani olaylar karşısında tekrar depresyonun gelişmesi olasıdır. Travma sonrası depresyon gelişmesi daha evvel kişinin depresyon geçirilip geçirilmemesi ile bağlantılı değildir. Bu durumda yaşanan depresyon belirtileri aşağıdaki üzere olabilmektedir:
*Sürekli moral bozukluğu
*Sebebi olmayan halsizlik
*Dış dünyaya karşı isteksizlik
*Uyku bozuklukları
*Yeme bozuklukları
*Hayattan hiçbir formda zevk alamama durumu
TSSB’li bireylerde travmatik olaya maruz kalan bireylerde ortaya çıkan birtakım belirtiler aşağıdadır.
*Uyku problemleri
*Yaşanan travmatik olay hakkındaki ayrıntıların sıklıkla hatırlanması
*Kolay bir formda irkilme ve korkma
*Sık kabus görme
*Olayın tekrar tekrarlanabileceğini düşünerek daima olarak tetikte hissetme
*Kişinin kimsenin onu anlamadığına dair fikirleri sebebi ile etrafından uzaklaşması
*Kolay sonlanma hali
*Gelecek hakkında rastgele bir plan yapamama
*Olayı hatırlatacak rastgele bir durum ya da ayrıntıdan rahatsızlık duyma ve bunlardan daima olarak kaçınma
Olarak karşımıza çıkmaktadır.