Hükümetin orta gelirli bölümü konut sahibi yapma argümanıyla ortaya attığı “Yeni Evim” projesi kriterleri ve kampanya şartları nedeniyle eleştiriliyor.
KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt, hem sıfır konut kuralı hem de toplumsal donatısı olan projelere öncelik verilmesinin belirli bir müteahhit bölümünü kurtarma kuşkusu yarattığını belirtti. Kurt, orta gelirliye dar gelirliden daha cazip şartlar sunulduğunu söyledi. Kurt, orta gelirliye yönelik projeyi, “Evi olmayanı mesken sahibi yapma manasında toplumsal konuttan daha ucuz bir proje” kelamlarıyla yorumladı.
SOSYAL DONATI ÖNCELİĞİ
Kampanya koşullarının dar gelirli kampanyasından daha cazip imkanlara sahip olduğunu anlatan Kurt şunları söyledi: “TOKİ’nin dar gelirliler için yaptığı toplumsal konutta 1 milyon TL için taksitler bittiğinde 15 yıl sonunda, memur maaş artışlarına nazaran gelirler artacağı için, 19 milyon TL ödenecekken bu projede 15 yıl sonra 1.9 milyon TL ödenecek.”
Kurt projede diğer bir ayrıntıya daha dikkat çekti. Hem sıfır konut koşulu hem de toplumsal donatısı olan projelere öncelik verilmesinin kuşku yarattığını lisana getiren Kurt şu bilgileri verdi: “Sosyal donatıdan kasıt okul ve mescidi olan projeler. Bu üzere projeleri de az sayıda özel firma yapar. Daha çok kamu müteahhitleri yapar. Yani projedeki bu öncelik kamuya iş yapan projelere yarayacaktır. Projenin dala yararlı olup olmadığını bilmek için şeffaflık kural. Bu kredi kampanyasından en çok hangi projeler konut satacak bunları ben bir kesim mensubu olarak merak ediyorum.”
“KAMU BANA KREDİ VERMİYOR”
Proje kapsamında müteahhitlere verilecek 25 miyar liralık Kredi Garanti Fonu takviyesini de kıymetlendiren Kurt, kamu bankalarının KİPTAŞ’a kredi vermediğini hatırlattı. Bu nedenle İstanbullu yurttaşların da mağdur edildiğini aktaran Kurt, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Devlet 2020’de 0.64’ü açıklamadan evvel ben özel bankalarla 0.62 faizle mutabakat yapmıştım fakat kamu bankaları girmedi o alana. Bu bankalar bizim projelerimiz için yurttaşlara kredi vermedi. Yurttaş kendisi bize gelip ‘Bankalar siyaset yapıyor’ dedi. Artık bu 25 milyar liralık takviyeden faydalanmak için başvuracağım bakalım verecekler mi?”
Kurt, misal ödeme planlarının ve kredi takviyelerinin riskli yapıları yenilemek isteyen yurttaş ve müteahhitlere de verilmesini talep ederek, 700 bin yurttaşın canının kurtarılabileceğini vurguladı ve “Müteahhidi kurtarmak berbat bir şey değildir lakin bütün müteahhitleri kurtarın Türkiye’deki bütün riskli yapı yenileyen müteahhitlere de imkân verin” diye konuştu. Kurt, kampanya ile stokların eriyeceğini lakin konut fiyatlarında kesinlikle artış olacağını belirterek kiralara rastgele bir tesir olmasını beklemediğini söyledi.
‘YENİ EVİM’DE ÇELİŞKİLER VAR
– Kampanyaya nazaran faiz oranı 0.69’dan başlıyor. Üst limit olarak belirlenen 5 milyon TL’nin faizi 0.99 olacak.
– Bu oran ve ölçüden 15 yıl vade ile kredi alan bir yurttaşın taksiti 59 bin 622 TL. Devlet takviyesiyle 35 bin 773 TL’ye düşüyor.
– Kritere nazaran taksitler hanehalkı toplam gelirinin yüzde 40’ından fazla olamayacak. Yani toplam geliri 80 bin TL’den fazla olan bireylerin bu kampanyaya başvuramayacağı belirtiliyor.
– Bu koşullar altında toplam gelirinin 89 bin TL olması gerekiyor. Yani kampanya şartları 5 milyon TL’lik kredinin kullanılmasını imkânsız kılıyor.