Altı muhalefet partisi seçimlerde güvenliği sağlamaya yönelik yol haritasının detaylarını açıklamaya hazırlanıyor. CHP, ÂLÂ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi ve DEVA Partisi’nin ortak uyumu ile sandık görevlilerine eğitim verilmesi planlanırken, seçim sandıklarının ıslak imzalı tutanaklarının alınmasına özel kıymet verilecek.
Altı muhalefet partisinin genel liderleri 29 Mayıs’ta yaptıkları son toplantıda daha evvel kurulan kurulların çalışmalarını gözden geçirmiş ve kimilerinin sonuçlarının açıklamasına karar vermişti.
Bu kapsamda Seçim Güvenliği Kurulu da çalışmalarını 6 Haziran Pazartesi günü açıklayacak. Geçen ay içinde 4 sefer toplanan kurul, seçim güvenliğine ait çalışmalarını 4 ana başlık ile 24 unsurda topladı.
Dört unsurda seçim güvenliği
Bu dört başlık; seçim takvimi açıklanana kadar yapılacak çalışmalar, seçim takvimi açıklandıktan sonra seçime kadar yapılacak çalışmalar, seçim günü yapılacak çalışmalar ve seçim sonrası yapılacak çalışmalar halinde belirlendi.
Seçim öncesi yürütülecek çalışmalar kapsamında, seçmen kütüklerinin oluşumu, seçim heyetlerinin yapısı, heyet üyeleri, parti temsilcileri, sandık konseylerinin liderleri, avukatların belirlenmesi, sandık vazifelilerinin eğitimi üzere alt unsurlar var.
Seçim günü yapılacak çalışmalar ise sandık güvenliğini kapsıyor. Buna nazaran ıslak imzalı tutanaklar, sandık sonuç tutanakları, oy pusulalarının güvenliği üzerinde çalışmalar yürütülecek.
Seçim sonrasında yapılacaklar ise daha çok itiraz süreçleriyle ilgili olacak. Komite üyeleri seçim sonrasında yordama karşıtlık itiraz süreçlerini planlayacak.
Salıcı: En kritik şey ıslak imzalı tutanaklar
Komisyon Üyesi CHP Genel Lider Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı, DW Türkçe’ye açıklamasında tüm bu süreçteki en kritik konulardan birisinin ıslak imzalı tutanakların alınması olduğunu vurguluyor.
İktidarın sandık sonuçlarını etkilemeye yönelik mümkün teşebbüslerini boşa çıkartacak en değerli şeyin ıslak imzalı tutanakların alınması olduğunu söyleyen Salıcı, İstanbul’daki lokal seçim sonuçlarını örnek göstererek şunları söylüyor:
CHP Genel Lider Yardımcısı Oğuz Kaan SalıcıFotoğraf: DHA
“Eğer biz ıslak imzalı tutanakları tüm Türkiye’de alır, parti merkezlerimize ulaştırırsak istedikleri kadar itiraz etsinler. O ıslak imzalı tutanakların yanlışsız bir formda kayıt altına alınmasını sağlarsa sandık başındaki arkadaşlarımız, ki bütün uğraşımız ona yönelik, istedikleri kadar itiraz etsinler, istedikleri kadar yargıçlarla ilgili değişikliklerde bulunsunlar. Günün sonunda en tesirli olan şey ıslak imzalı tutanak sizin elinizde var mı yok mu?”
Sandık vazifelilerinin eğitimi
Salıcı, Türkiye’de mahallî seçimlerin yapıldığı 31 Mart 2019’un akşamında CHP’nin elinde ıslak imzalı tutanaklar olmasının iktidarın televizyona çıkıp seçim zaferini ilan etmesini bilakis çevirdiğine dikkat çekiyor.
Bu nedenle altı muhalefet partisinin uyumunda sandık vazifelilerinin eğitimine büyük ehemmiyet verilmesi öngörülüyor.
Komisyon üyesi DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı İdris Şahin, İstanbul seçimlerinde hem birinci hem de ikinci etapta hoş bir formda sandıklara sahip çıkıldığını söyleyerek, “Ama şu basamaktaki seçim güvenliği ondan çok çok daha kapsamlı olmak durumunda. Artık kırsalın en ücra köşesine kadar sandık kurulacak ve bu sandıkların güvenliğini sağlamak da son derece kıymetli olacak” ikazında bulunuyor.
Yaklaşan seçimlerde Türkiye genelinde 190-200 bin civarında sandık kurulacağı hesaplanıyor.
Oğuz Kaan Salıcı, aslında olağan gelişmiş demokrasilerde sandık başında seçim güvenliğini sağlamanın siyasi partilerin işi olmadığını da belirterek, “Yani hiçbir siyasi parti gelişmiş demokrasilerde birkaç yüz bin kişiyi mobilize edip, tıpkı gün seçim sandıklarının başında sanki seçim sonuçları sandığa girdiği üzere çıkar mı hissine kapılmaz” yorumu yapıyor.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu geçen günlerde yaptığı açıklamada sandıkta bekleyen parti vazifelileri için “O gün sigara içmeyecek. ‘Bana yemek gelmedi. O vakit ben burayı terk ediyorum.’ Derhal partiden atılması lazım. Bu bahiste çok kararlıyım. Bir yemek yemedin diye, sandık mı terk edilir” sözlerini kullanmıştı.
Şahin: İktidar muhalif seçmeni etkilemeye çalışıyor
İktidarın seçim sonuçlarını muhalefetin aleyhine etkileyebileceği ya da sandık kararını tanımayabileceği formundaki tezler ve açıklamalar da reaksiyon çekiyor.
SADAT kurucu üyelerinden Ersan Ergür geçen günlerde toplumsal medya hesabından “iktidarı sandıkta teslim etmeyiz” paylaşımında bulunmuş fakat reaksiyonlar üzerine tabirlerini değiştirmişti. Ergür’e muhalefet reaksiyon gösterirken, AKP Sözcüsü Ömer Çelik de “Sandığı lekelemeye, hakaret etmeye dönük hangi yaklaşım varsa ayağımızın altındadır. Demokrasi en büyük kazanımdır. Kim AK Parti ismine çıkıp da sandığa hakaret ediyorsa o bizden değildir” demişti.
İdris Şahin’e nazaran bu cins açıklamalar kasıtlı yapılıyor ve böylece sandığa yönelik güvensizlik oluşturulmaya çalışılıyor.
DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı İdris ŞahinFotoğraf: Privat
Şahin, DW Türkçe’ye değerlendirmesinde şunları söylüyor:
“İktidar bunu şuurlu yapıyor. Bu söylentilere baktığınız vakit iktidar merkezli. Yani muhalif seçmenin psikolojisini etkilemek ve seçimlere iştirakini engellemek için yapmış olduğu bir algı idaresi. Son 5-6 yıldır aslında iktidarın her şeyi algı üzerinden yürüyor. Algı idaresiyle toplumu şekillendirmeye çalışıyor. Bunlara fırsat vermeyeceğiz.”
Salıcı, her siyasi partinin seçim güvenliği çalışmasını başka farklı yapacağını lakin tıpkı vakitte kendi ortalarında bir uyum yürüteceklerini ve eksik kalınan yerlerde partilerin birbirinin eksiğini tamamlayacağını belirterek, şöyle konuşuyor:
“Sandık günü ortaya çıkabilecek rastgele bir aksilikte altı parti bir arada davranarak itirazlarını yapacak. Hasebiyle biz seçim günü ve öncesinde sandıkta vatandaşının iradesini etkilemeye yönelik rastgele bir şey yapılıyorsa da bunu ifşa edeceğiz.”
Ayrıntıları gelecek hafta başında açıklanacak yol haritası kapsamında altı partinin birbiri ile data paylaşımı için bir sistemin kurulması da kelam konusu olacak.