Temel yolunun üstünde muz kabuğu görmüş, “Eyvah, yeniden düşeceğim” demiş.
İlk bakışta gülümseten, suçsuz bir fıkra üzere görünse bile aslında kan donduran dehşetli bir hikayeye dönüşüyor bir tehlikeyle burun buruna geldiğinde davranışını ona nazaran ayarlamayı beceremeyen bireyin çaresizliği.
Yolunun üstünde olan ve evvelce gördüğü için tehlike bile oluşturmayan muz kabuğu değil, olayı kolunun bacağının kırılması ya da beyninin patlamasına yol açacak Temel için bir felakete dönüştürecek olan, göz nazaran göre muzun üstüne basıp, kayarak, düşüp başını kırmasıyla mukadderata dönüşecek olayımızı bu boyuta getiren muzun kayganlığı değil, kendi ahmaklığıdır.
O yüzdendir ki onu sık sık uyarmaya çalışırlar. “Muz düşürmez, ahmaklık düşürür” diye. Ancak nafile!
***
Temel için düşmek yazgıdır ve baht de kutsaldır. Nedir yazgı?
TDK sözlüğüne nazaran yazgı evvelce değiştirilemeyecek biçimde belirlenmiş olaylar zinciridir. Baht tarifi gereği, değiştirilmesi mümkün olmadığı üzere dinin gereği olduğundan kutsal ve tartışılmazdır da. Tarihin ilkçağlarından beri dünya nizamı salt hükümranlar faydasına dönen çarklarının dönüş biçimi değişmesin diye mukadderat olarak ilan edilmiştir. O yüzden kutsaldır, tartışılmaz ve değişmezdir. Bakınız ilkçağların idare biçimlerine, orada iktidar Tanrı’dan gelir, tartışılması ve karşı çıkılması yasaktır. Beşerler, kendilerini hükümranlar ismine ezen sömüren iktidarlarını kutsal ilan etmişler yüzyıllar uzunluğu sistemi mukadderat olarak tanımlamışlardır ve toplumlar bu yazgı anlayışını yuttukça iktidarların dayatmalalarını da kabullenmişler, egemenlerin çıkarları için horlanmayı, sömürülmeyi sineye çekmişlerdir. Böylelikle hükümranlar nerede dayatmak istenen bir baskı va sömürü varsa mukadderat damgasını basmışlar, mukadderatı de kutsal kalkanı arkasına gizleyerek tartışılmaz kılmışlardır.
Yüzyıllar uzunluğu gasp ettikleri gücün meşruiyet desteği olarak Tanrı’yı gösteren iktidarlar ve dünyevi iktidara uhrevi kılık giydirmeye çalışan kilise ne vakit hesap vermek istemediği bir durum ile karşılaşsa baht defini sürmüştür ileriye. Çağdaş çağlarda teokratik iktidarlar yıkılıp kilise siyasal hükümran güçler ittifakı çöktükten sonra da siyasal İslam evvelce kilisenin oynadığı rolü oynamaya başlamıştır. 21. yüzyılda karanlıklar çağının temsiliği ve koruyuculuğu fonksiyonunu yüklenmiş AKP, dünya birinciliğini kendi elinde tuttuğu maden kazaları alanında da hesap vermekten kaçınmaya çalıştığı her alanda olduğu üzere, mukadderat kalkanı gerisine saklanmıştır.
***
Oysa her mevzuda hesap verilebilirliğin temel olduğu demokrasilerde kamu alanında yazgıya yer yoktur. Kazaların da sorumluları vardır ve sorumlular da hesap vermek zorundadırlar. Türkiye’nin maden kazalarında dünya birincisi olmasının nedeni gerekli tedbirlerin alınmaması, sermayenin kâr dürtüsüyle kâfi emniyet önlemlerinden kaçınması ve bu davranışlarında da AKP’nin dayanağına sahip olmalarındandır.
İş güvenliği konusunda mecburî tedbirleri almayan maden işletmecileri ve onların destekçisi AKP maden cinayetlerinin hesap vermesi gereken sorumlularıdırlar.
Bize palavra söylüyorlar, maden kazaları baht değildir.
Bu kokuşmuş tertibin hiçbir kurumu baht değildir.
Maden kazaları üzere AKP ve kokuşmuş nizamını ve kurumlarını mukadderat olarak göstermek toplumu öğrenilmiş çaresizliğin batağında debelenirken çözümsüzlüğe mahkûm etmek ve etmeye çabalamaktan öteki bir mana taşımamaktadır.
Maden kazaları baht değildir.
Dikta mukadderat değildir.
AKP mukadderat değildir.
Unutmayalım, muz kabuğu düşürmez ahmaklık düşürür!