Bilim insanları evvelden, Dünya’nın yüzeyine ulaşan radyasyon düzeyindeki tarihî artışların Güneş rüzgarlarından kaynaklandığını düşünüyordu.
Independent Türkçe’nin haberine nazaran Proceedings of the Royal Society A isimli hakemli bilimsel mecmuada yayımlanan yeni bir çalışmada bu radyasyon akışı çok daha güçlü ve gizemli bir kaynaktan geliyor olabilir. Avustralya’daki Queensland Üniversitesi’nden astrofizikçi Benjamin Pope, “Anlamadığımız bir cins çok astrofiziksel olgu var ve bu aslında bizim için bir tehdit olabilir” diye konuştu.
RADYOAKTİF İZOTOPLAR İNCELENDİ
Çalışmanın gerisindeki bilim insanları, ağaç halkalarındaki “karbon 14” diye bilinen radyoaktif izotopları inceledi. Bu elementler, gezegene tarih boyunca ulaşan radyasyon düzeylerindeki artışı gözler önüne seriyor.
Radyasyon düzeylerinde devir periyot meydana gelen uzun erimli artışları birinci sefer Japon fizikçi Fusa Miyake keşfetmişti. O yüzden bu artışlar “Miyake olayları” diye biliniyor.
Pope’a nazaran, son 10 bin yılda 6 Miyake olayı oldu. Bunlardan sonuncusu MS 993’te gerçekleşti.
Şimdiye kadar, bu artışların Güneş’teki aktivitenin arttığı “solar azamî evrelerinde” meydana geldiğine inanılıyordu. Lakin ağaç halkaları, artışların azamî kozmosun dışında da meydana geldiğini ortaya koydu.
Bunun yanı sıra kimi ani artışların çok uzun sürmesi de soru işaretleri yarattı.
ABC News’e konuşan Pope, “Bu olaylardan en az ikisi ve tahminen de üçü, bir yıldan uzun sürmüş” dedi:
Şaşırtıcı bir durum. Çünkü bu bir Güneş patlamasıysa artış bu kadar uzun süremez.
GÜNEŞ RÜZGARLARINDAN 100 KAT GÜÇLÜ
Güneş patlamalarının uzaya savurduğu radyoaktif parçacıklara Güneş rüzgarı ismi veriliyor. Bu rüzgarlar bazen Dünya’ya ulaşıyor ve telekomünikasyonda aksamalara neden oluyor.
Gezegene ulaşan son son güçlü Güneş rüzgarı olayı 1859’da meydana gelmişti. Carrington Olayı diye bilinen hadise, bağlantı altyapısına önemli ziyan vermişti.
Öte yandan, bilim insanları Miyake olaylarına yol açan kozmik olayın Carrington’dan 100 kat daha güçlü olduğunu söz ediyor.
GİZEMLİ KAYNAK NEDİR?
Daha evvel bu gizemli olayların gama ışını patlamaları, süpernovalar ve gezegenin yakınındaki nötron yıldızlarından kaynaklanabileceği öne sürülmüştü.
Pope, “Bu sorunu çözmemiz sahiden kıymetli. Çünkü Carrington Olayı bile bu Miyake olaylarından 100 kat küçüktü” sözlerini kullandı.
Öte yandan Pope, Güneş seçeneğinin yeniden de ihtimal dışı olmadığını söylüyor. Hatta Güneş, bu radyasyon yağmurları açısından hala en mümkün kaynak.
Bilim insanına nazaran Güneş’te süratle arka arda meydana gelen patlamalar bir çeşit yaylım ateşi yaratıyor olabilir.
Araştırma grubundan fizikçi Andrew Smith, “Bu olayların ciddiyetini nitekim anlamamız gerekiyor” dedi:
Kısa ölçekte bile bu türlü bir olay yaşarsak kaosa sürükleniriz.