Dharshini David | BBC News Global Ticaret Muhabiri
Getty ImagesÇoğu kişi artan enflasyondan şikayet etse de bu sayede daha fazla para kazananlar da var.
Bazı dallar son devirde kârını büyük oranda artırdı.
Bu dalları ve kârlarını nasıl artırdıklarını inceledik.
ENERJİ DEVLERİ
Getty ImagesFosil yakıt çıkaran ve onları rafine eden şirketlerin kârlarının nasıl rekor kırdığı son aylarda sık sık manşetlere taşındı.
Uluslararası piyasalarda toptan gaz fiyatları rekor kırdı, petrol fiyatları ise varil başına 100 doları aştı.
Bunda Covid sonrası artan talebin yanı sıra Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin tesiri de vardık.
BP’nin kârı 6,9 milyar sterline, Shell’inki ise 9 milyar sterline çıktı.
British Gas’ın sahibi Centrica’nın kârı da evvelki yılın birebir devrinin beş katına çıktı.
İngiltere hükümeti bu şirketlere, ülkedeki çıkardıkları petrol ve gazdan ettikleri kâr için yüzde 25 vergi uygulayacak.
Bu kaynağın, hanelere yardım olarak kullanılması hedefleniyor.
MADEN ŞİRKETLERİ
Getty ImagesÇok sayıda ülke Rus gazına alternatif aramaya girişince kömür beklenmedik bir biçimde tekrar ilgi görmeye başladı.
Bu, en kirletici fosil yakıt olan kömürün çıkarılması alanında uzmanlaşan şirketler için büyük bir fırsat yarattı.
Örneğin Glencore şirketi 2022’nin birinci yarısında 15 milyar sterlin kâr açıkladı.
Almanya’daki Uniper şirketi de bu hafta, Rusya’nın gaz akışını kesmesi nedeniyle Heyden 4 Termik Kömür Santrali’nde tekrar üretime başlayacakların duyurdu.
GIDA TOPTANCILARI
Archer Daniels Midland (ADM), Bunge, Cargill ve Louis Dreyfus meskenlerin mutfaklarında göreceğiniz markalar değillerdir.
Fakat o mutfağa giren birden fazla eser, bu şirketlerin elinden geçmiştir.
ABCD olarak kısaltılan bu besin devleri, besin toptancılığının en büyük oyuncuları.
Özellikle global çalkantıların gerçekleştiği devirlerde bu ortacılar, besinleri muhtaçlık duyan ülkelere göndermekte kilit bir rol oynuyor.
Örneğin bugüne kadar eserlerini Rusya ve Ukrayna’dan alan ülkelerin farklı kaynaklara erişmesine aracılık ediyor.
Fakat fiyatlar geçen yıla nazaran yüzde 25 ve üzerine artmış durumda.
ADM’in son açıkladığı çeyreklik kâr ölçüsü geçen yılın tıpkı dönemindekinin yüzde 60 üzerinde.
Cargill’in cirosu ise yüzde 23 artışla tüm vakitlerin rekoru olan 165 milyar dolara çıktı.
Şirket bunun binde birini insani yardım olarak bağışladığını duyurdu.
DENİZ TAŞIMACILIĞI
Pandemi ekonomileri ve tedarik zincirlerini sarsarken deniz nakliyatına talebi ise artırdı.
Dahası Covid-19 kısıtlamaları limanlarda büyük tıkanmalara ve gecikmelere yol açtı.
Sokağa çıkma kısıtlamaları devrinde artan tüketici eserleri talebiyle birlikte yükselen deniz nakliyeciliği talebi hâlâ yüksek düzeylerde.
Getty ImagesDanışmanlık şirketi Drewry’e nazaran konteyner nakliyatı bölümü 2020-22 devrinde yarım trilyon dolardan fazla kâr etmiş olacak.
Bu bölümdeki en büyük ikinci şirket olan AP Møller-Maersk bu yılki kâr beklentisini üçüncü defa artırdı, limanlardaki sıkıntıların fiyatları artırdığını ve bu yıl sonuna kadar bir olağanlaşma beklenmediğini belirtti.
LÜKS SAAT VE ŞARAP ÜRETİCİLERİ
Elinde savuracak parası olanlar için yüksek enflasyon, düşük faiz ve düşük ekonomik büyüme beklentisi, parayı klâsik yatırım araçlarındansa farklı yerlere harcamak için bir motivasyon sağlıyor.
Knight Frank danışmanlık şirketi, geçen yıl kaliteli şarap ve lüks saatlerin fiyatlarının yüzde 16 yükseldiğini sanat yapıtlarının yüzde 13, viskiler ve sikkelerin de yüzde 19’luk bir artış yaşadığını paylaştı.
Yatırımcılar bu objelerin fiyatlarının enflasyon periyodunda arzuladıkları kârı sağlayacak oranda artacağı görüşünde.
Dünyanın en büyük kaliteli şarap tüccarı olan Bordeaux Index, Haziran ayında yıllık satışlarının yüzde 37 oranında arttığını duyurdu.
Elinde savuracak parası olmayan bizler için ise enflasyonun tesirleri çok daha tatsız.