Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) eylül ayına ait enflasyon sayılarını açıklarken DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR) de bu datalardan yararlanarak gelir kümelerine nazaran enflasyonun hissedilirliğini hesapladı.
DİSK-AR raporunda “Resmi enflasyon işçinin enflasyon gerçeğini yansıtmıyor” derken en fakir yüzde 20’lik gelir kümesinin enflasyonunun yüzde 137,3 olduğu belirtildi.
GERÇEKLER BAMBAŞKA
DİSK-AR tarafından yapılan hesaplamaya nazaran emeklilerin besin enflasyonu yüzde 118, en fakir ikinci yüzde 20’lik gelir kümesinin besin enflasyonu yüzde 119,9, en fakir yüzde 20’lik gelir kümesinin enflasyonu ise yüzde 137,3 olarak gerçekleşti.
AKP ENFLASYONU 54 PUAN ARTIRDI
Aralık 2002’de yüzde 29,7’lik bir enflasyon devralan AKP 20 yılda enflasyonu 54 puan artırdı ve yüzde 83,45’e yükseltti.
Eylül 2003’te 101 olan TÜFE Eylül 2022’de 1.047, Eylül 2003’te 99 olan besin fiyatları Eylül 2022’de 1.374 oldu. Böylelikle TÜİK’e nazaran 2003’ten bu yana TÜFE 10 kat, besin fiyatları 13,9 kat arttı.
Raporda şu tabirlere yer verildi: “TÜİK tarafından yayımlanan resmi enflasyon oranları farklı gelir kümelerini yansıtmıyor. Resmi enflasyon oranları düşük gelirlilerin, işçilerin günlük ömürde karşılaştığı ve hissettiği oranlar değildir. Bu nedenle DİSK-AR olarak TÜİK’in ham bilgilerinden yararlanarak emeklilerin, dar gelirlilerin, düşük gelirlilerin hissettiği enflasyonu tekrar hesaplıyoruz. Yaptığımız hesaplamaya nazaran besin enflasyonu ortalama yüzde 93,1 olarak gerçekleşirken emeklilerin besin enflasyonu yüzde 118,5, en fakir ikinci yüzde 20’lik gelir kümesinin besin enflasyonu yüzde 119,9, en fakir yüzde 20’lik gelir kümesinin enflasyonu yüzde 137,3 olarak gerçekleşti.”
Rapora nazaran dördüncü yüzde 20’lik gelir kümesinin besin enflasyonu yüzde 89,4 olurken, en yüksek gelir kümesinin besin enflasyonu ise yüzde 66,4 oldu. Böylelikle en fakir gelir kümesi yüzde 133,2 oranında besin enflasyonu hissederken, en yüksek gelir kümesi ise yüzde 66,4 oranında besin enflasyonu hissetmiş oldu. Bu durum enflasyonun gelir kümelerine nazaran değerli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor.
TÜİK Eylül 2022 resmi enflasyon oranlarını açıkladı. TÜFE’deki değişim 2022 yılı Eylül ayında bir evvelki aya nazaran yüzde 3,08, bir evvelki yılın aralık ayına nazaran yüzde 52,40, bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 83,45 ve on iki aylık ortalamalara nazaran yüzde 59,91 olarak gerçekleşti.
TÜİK’e nazaran artışın en yüksek olduğu ana kümeler ise sırasıyla, yüzde 117,6 ile ulaştırma, yüzde 93,05 ile besin ve alkolsüz içecekler ve yüzde 89,68 ile mesken eşyası oldu. Böylelikle ulaştırmada üç haneli enflasyon devam ediyor.
TÜİK’e nazaran Yurt İçi-Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE) ise 2022 yılı eylül ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 151,5 olarak gerçekleşti.
Yİ-ÜFE yüzde 151,5 iken TÜFE 83,45 olarak hesaplandı. Raporda TÜFE’nin önümüzdeki aylarda da artmaya devam edeceği belirtildi.
AKP PERİYODUNDA FİYATLAR 14 KAT ARTTI
Raporda şu datalara yer verildi:
Ağustos 2022’de yüzde 83,4 olan resmi enflasyon oranı AKP periyodu için bir rekor olmaya devam ediyor. Aralık 2002’de yüzde 29,7’lik bir enflasyon devralan AKP 20 yılda enflasyonu yaklaşık 54 puan artırdı.
AKP hükümeti periyodunda, 2003 ve 2022 Ağustos ortası devirde tüketici fiyatları ve besin fiyatları 10 ila 14 kat arttı. 2003 Ağustos’ta 100 olan TÜFE 2022 Ağustos’ta 1.016 olurken 2003 Ağustos’ta 98 olan besin fiyatları endeksi 2022 Ağustos’ta 1.347 oldu. 2003 ve 2013 ortasında birbirine yakın seyreden endeksin ortasındaki makas 2014 prestijiyle açılmaya başladı. 2022 Ağustos’ta iki endeks ortasındaki fark 331 puana yükseldi.
Son yıllarda besin enflasyonu ile genel enflasyon ortasındaki fark açılmaya başladı. 2003 bazlı TÜFE ve besin enflasyonu endeksleri 2022 Eylül ayında sırasıyla 1.047 ve 1.374 oldu. Böylelikle besin enflasyonu endeksi ile TÜFE ortasındaki fark yüzde 31 oldu.