Bartın/Amasra’da 41 can alan maden faciasına, AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Kader” demesine toplumun birçok kesitinden reaksiyon yağıyor.
CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, yaptığı yazılı açıklamasında, iş cinayetlerinin yüzde 98’inin önlenebileceğini belirterek, “Bu facialar öngörülebilir ve önlenebilir facialardır. Lakin ne yazık ki ülkemizde meydana gelen pek çok iş kazasının en başta gelen nedeni aklı ve bilimi dışlamış kâr hırsına düşmüş bir anlayıştan kaynaklanmaktadır. Bu nedenle yaşanan felaketler aslında kaza değil bir cinayet, bir katliamdır. Amasra’da olanlar da öyledir ve bu nedenle insanlarımız hayatını kaybetmiştir. Emekçilerin vefatına neden olanların kalbî kurusun” diye konuştu.
“AVRUPA BİLİMLE ÇÖZDÜ”
AKP’nin 20 yıllık iktidarında 2 bine yakın maden personelinin iş cinayetlerine kurban gittiğini anımsatan CHP’li Beko, saray idaresinin iş güvenliğine yatırım yapmamak için direndiğini söyledi. Beko, dünyada birçok ülkenin ve Avrupa’nın bilim ve teknoloji ile grizu patlamalarını gündemlerinden çıkardığını, Avrupalı çalışanların aileleriyle birlikte doğum günü kutlamalarını maden ocaklarında yaptığını söyledi.
“SAYIŞTAY RAPORUNU YOK SAYIYORLAR”
Sayıştay’ın 2019’da yayınladığı raporda Amasra maden ocağı ile ilgili grizu patlama riski ikazını anımsatan Beko, “Sayıştay, Bartın Amasra’daki üretim derinliğinin -300 metreye ulaştığını; çalışılan damarlarda gaz içeriklerinin yüksek olduğunu, ani gaz degajı ve grizu patlama riskinin arttığını söylüyor. Uyarıyor. Tekrar raporda çalışılan damarların tamamında gaz içeriklerinin yüksek olduğu, münasebetiyle degaj kapasitelerinin de yüksek olduğu, arıza zonlarında riskin daha da arttığı bilinmektedir. Bu nedenle kurum ocaklarında ilgili mevzuat kararlarının yanı sıra “Kurum Degaj Yönergesi kararlarının titizlikle uygulanması gerekmektedir” deniliyor. Bunlar daima gözardı ediliyor. Utanmadan atadıkları genel müdür Sayıştay raporunu da yok sayıyor” tenkidinde bulundu.
“İŞÇİ HAKLARI AÇISINDAN EN MAKUS 10 ÜLKE”
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) Raporunu da paylaşan CHP’li Beko, personel hakları açısından en makûs 10 ülke ortasında Türkiye’nin de yer aldığını belirterek, bu ülkelerin Bangladeş, Belarus, Brezilya, Filipinler, Honduras, Mısır, Kolombiya, Myanmar ve Zimbabve olduğunu ve bu durumun kabul edilemez olduğunu söyledi.
İŞ CİNAYETLERİ REJİMİ
AKP iktidarının iş cinayetleri rejimi kurduğunu ve emekçilerin çalışma şartlarının her geçen yıl daha da berbata gittiğini belirten Beko, maden alanında liyakatsiz yöneticilerin olduğunu belirterek, “AKP iktidarında 30 bine yakın emekçi tedbir alınmadığı için iş cinayetlerinde hayatını yitirdi. AKP’li kurmayların lisanından ‘ekonomik kalkınma’, ‘büyüme’, ‘ileri Türkiye’, ‘yeni Türkiye’ ve ‘yerli-milli’ kelamları eksik olmadı. Fakat Türkiye personel sınıfı ve halkımız açısından değişen bir şey yok. Tersine her geçen yıl işçilerin aleyhine çıkarılan yasalar, giderek azalan alım gücü, liyakatsiz yöneticiler, hak ve özgürlük gayretlerine karşı süreklileşen bir baskı ve garantisiz çalışma şartlarının yaşama geçirildiği bir iş cinayetleri rejimi. İşte 20 yılın özeti bu” kelamlarıyla reaksiyon gösterdi.
“AVRUPA’NIN BANGLADEŞ’İ HALİNE GELDİK”
Yılda 1 milyona yakın meslek hastasının hastanelere başvurduğunu söz eden Beko, meslek hastalıklarından ölen personel sayısı ile ilgili bilgilerin gizlendiği için ölen personel sayısının bilinmediğine dikkat çekti. Soma, Ermenek ve Zonguldak iş cinayetlerinden ders çıkartılmadığı tenkidinde bulunan CHP’li Beko şu tenkitlerde bulundu: “Zonguldak, Bartın, Karabük bölgesinde yaklaşık 5 bin maden personeli iş cinayetlerinde ömrünü yitirdi. Odalara kayıtlı 14 bin maden mühendisimiz var. Bunlarla ortak projeler hazırlansa bu felaketler başımıza gelmezdi. İktidara gelir gelmez çıkardıkları 4857 sayılı İş Kanunu ile taşeron çalıştırma başta olmak üzere esnek ve teminatsız çalıştırma yasal hale getirilmiş ve kiralık personellik ve özel istihdam ofisleri içerikli kölelik yasası ile bütün işlerde garanti büsbütün ortadan kalkmıştır. Emek daima ucuzlaştırılmış, Türkiye evvel Avrupa’nın Çin’i artık ise Avrupa’nın Bangladeş’i haline getirilmiştir. Bu baht, fıtrat değil işverenlerin yanında yer alan AKP’nin bilerek ve isteyerek uyguladığı neoliberal siyasetlerin bir sonucudur. Bu bu türlü gitmeyecek. İktidara geldiğimizde bir emekçinin burnu kanasa dahi bunun hesabını soracağız.”
BEKO YAPILMASI GEREKENLERİ SIRALADI
Türkiye’nin iş cinayetleri sıralamasında dünyada 3. Avrupa’da 1. sırada yer aldığını belirten Beko, iş cinayetlerini önlemek için, ” Sendikal Özgürlük, İş Güvenliğine Yatırım Teşviki, İş Güvenliği Yasası, Güçlü Kontrol, Kaza Sonrası Özel Ünite, Kâfi Mühendis İstihdamı, İşverenden Bağımsız Mühendisler, Oda kontrolü sağlanmalı ve bunun yanı sıra uygunsuz ocaklar bir an evvel kapatılmalıdır. Bu tedbirler çabucak alınmalıdır. Alınmazsa felaketler bitmez. Maden katliamları mukadderat, fıtrat değildir. Lakin bilimin ve teknolojinin ışığında buna dur diyebiliriz. Bilim ve teknoloji yoksa iş cinayetleri de devam eder” değerlendirmesinde bulundu.