Sağlık Bilimleri Üniversitesi Acil Tıp Uzmanı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yücel Yüzbaşıoğlu, yaptığı açıklamada, birinci yardımın temel uygulamalarının müdafaa, bilgilendirme ve kurtarma olduğunu, acil müdahale formüllerinin eksik ya da yanlış uygulanmasının önemli hayati riskler getirebileceğini söyledi.
İlk yardımın yalnızca sertifikalardan ibaret olmaması gerektiğini vurgulayan Yüzbaşıoğlu, “İnteraktif olup eğitimin maketler ve simülasyonlar üzerinde verilmesi gerekiyor. Ehliyet alırken birinci yardımın bilinmesi isteniyor, kitaptan bir şeyler anlatılıyor fakat beşerler bunu öğrenmesine karşın uygulayamıyor. Kişi, eğitimde öğrendiği bilgilerle tahminen hayatında bir kere kalp masajı yapıp ailesinden birinin hayatını kurtarabilir” dedi.
Zamanında ve şuurlu yapılan birinci yardımın hayat kurtardığına dikkati çeken Yüzbaşıoğlu, müdahalede bulunan kişinin itidalli olması gerektiğini vurguladı.
Acil müdahalelerin eğitim almış şahıslar tarafından yapılmasının ehemmiyetine işaret eden Yüzbaşıoğlu, “İlk yardım müdahalesinde bulunacak herkes, evvel tıbbın temel kuralı olan ziyan vermeme prensibini kabul etmeli. Bilinçsiz yapılan birinci yardım, hastaya daha da ziyan verip vefata kadar götürebiliyor. Münasebetiyle hekimler olarak birinci yardım eğitimi almamış bireylerin muhakkak müdahale yapmasını istemiyoruz” diye konuştu.
HASTANIN ŞUURU YERİNE GELDİĞİNDE KALP MASAJI SONLANDIRILMALIDIR
Yüzbaşıoğlu, 112 Acil Servis aranmadan evvel yapılması gereken birinci yardım uygulamalarıyla ilgili şu bilgileri verdi:
“Çocuklarda ve yetişkinlerde teneffüs yolunu tıkayan bir durumla karşı karşıya kalındığında kolay müdahalelerle hastayı kurtarma talihi çok yüksek. Kişinin hava yolu, teneffüs ve dolanımı denetim edilmeli, hastanın teneffüsünü engelleyen bir şey varsa lisanın geriye düşmesi üzere buna uygun müdahalede bulunulmalı. Kişinin sirkülasyonunda ve nefes almasında bir sorun yoksa o vakit hasta koma durumuna alınarak 112 takımları gelene kadar bekletilmelidir.”
Yüzbaşıoğlu, hastanın teneffüs, sirkülasyon, hava yolu olmadığına karar verildiği takdirde yapılması gereken şeyin temel hayat takviyesi olduğunu söyledi. Yüzbaşıoğlu, “İlk yardımcı, hastanın tam karşılıksız yani meyyit olarak kabul edilen durumda olduğuna karar verdiğinde, 30 kalp masajı uygulamalı ve akabinde iki sefer yapay teneffüs yapmalıdır. Hastanın şuuru yerine geldiğinde kalp masajı sonlandırılmalıdır” dedi.
EN ÇOK YAPILAN YANLIŞ MÜDAHALE
Bilinci kapalı olan hastaya su bile içirilmemesi gerektiğini belirten Yüzbaşıoğlu, “Bilinci kapalı hastaya bir şeyler içirildiğinde, sıvı yemek borusundan değil teneffüs yolundan girerek akciğere ulaşır ve bu da önemli meselelere neden olur. Biz hastanın mevcut hastalığını tedavi etmemize karşın akciğer rahatsızlığı uzun müddet devam edebiliyor” dedi.
Yüzbaşıoğlu, travma hastalarının teneffüsünü ve deveranını bozan bir şey olmadığı takdirde kişinin mevcut durumunun bozulmaması gerektiğine dikkati çekti.
Düşen kişinin kaldırılarak oturtulmaması gerektiğini söyleyen Yüzbaşıoğlu, “Hastalar oturtulmaya çalışıldığında omurilik hasarı önemli bir halde artıyor. Hastanın rehabilitasyon ile düzelecek hasarı bir ömür uzunluğu yatalak ya da sandalyeye bağlı kalmasına yol açılıyor” diye konuştu.
Kedi, köpek yahut yabanî hayvanlar tarafından ısırılma durumunda yapılması gereken öncelikli şeyin yaranın sabunlu su ile temizlenmesi olduğunu lisana getiren Yüzbaşıoğlu, temizlikten sonra yaranın gazlı bezle kapatılarak en yakın sıhhat kuruluşuna gidilmesi gerektiğini söz etti.
ÇOCUK VE ERİŞKİNE UYGULANAN ACİL MÜDAHALELER FARKLI
Yüzbaşıoğlu, çocukların anatomik ve fizyolojik açıdan yetişkinlerden farklı olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
“Çocuklar, büyük insanların küçültülmüşü değildir. Yapıları farklılık gösterdiği için uygulanacak müdahaleler de değişkenlik gösterir. Örneğin çocukların teneffüs yoluna gereksinimi yetişkinlerden daha fazla, ani kan kayıplarında verdiği yansılar ise daha farklıdır. Hasebiyle birinci yardım eğitimi alınırken çocuk ve erişkin ayrımı yapılmalı ve buna yönelik eğitimlerin planlanması değerlidir .”