Anayasa Mahkemesi (AYM) şu acı tespiti yapıyor:
“Tehlike içeren üretim faaliyeti bir kenara, mesken olarak dahi kullanılması mümkün olmayan bir binada izinsiz/kaçak olarak yürütülen epeyce riskli ticari faaliyete ait baştan sona denetimsizlik ve hukuksuzluğun hâkim olduğu bir durum kelam hususudur.”
İstanbul’da 21 vatandaşın can verdiği, 115’inin yaralandığı maytap atölyesi patlaması, iş merkezinin açıldığı 1992 yılından facianın yaşandığı 2008’e kadar, tam 16 yıl boyunca devam eden ağır çekim bir cinayete işaret ediyor. Ve bu cinayet, patlamadan sonra da hukukun boğazlanması biçiminde 11 yıl daha devam etti.
Bina iskansız, atölye kaçak
Cinayet mahalli İstanbul Zeytinburnu sonlarındaki Davutpaşa’ydı. İtibar İş Merkezi, 31 Ocak 2008 günü sabah 09.30’da, kepenklerin şimdi açıldığı, mesainin yeni başladığı dakikalarda, üzerinden geçen bir uçağın bıraktığı bomba avlusuna düşmüş üzere, dehşet saçan bir patlamayla yıkıldı.
Patlamanın merkezi Emek İş Hanı’nın üçüncü katındaki Selçuk Başlar‘a ilişkin maytap ve plastik oyuncak atölyesiydi. Maytaplar ısıtıcıdan dolayı tutuşarak infilak etmişti.
Başlar dahil, 21 kişi can verdi.
115 kişi yaralandı.
Soruşturma kapsamında öğrenildi ki…
Emek İş Hanı’nın iskânı ve itfaiye onay dokümanı yoktu.
Çatısı ruhsata tersti ve patlamanın tesirini arttıracak zayıflıktaydı.
İş yerleri çok defa mühürlenmişti.
Patlamadan 16 gün evvel, Başlar’a ilişkin iş yerinin beş yıldır ruhsatsız çalıştığı anlaşıldı. Atölyesi kapatılmadı ve üretim durdurulmadı. Başlar’a ruhsat alması öğütlendi. Başlar, 25 Ocak’ta, patlamadan altı gün evvel müracaatta bulundu.
Yani, facia sırasında ruhsatsızdı.
Dört belediyeci cezadan kurtarıldı
Bakırköy 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen dava 2014’te bitti. Yargılama sonunda sanıklar taksirle öldürmekten cezalandırıldı. Binanın sahibi olan Resul ve Remzi Koçyiğit’e 5’er yıl 6’şar ay, Zeytinburnu Belediyesi’nin Zabıta Müdürü Feruz Kutsal ile Ruhsat ve Kontrol Müdürü Rüstem Tekin’e 7’şer yıl 6’şar ay ceza verildi.
İmar ve Şehircilik Müdürü Şevket Yıldırım’ın beş yıllık cezası 30.400 TL’ye, halefi Hatice Küçükakyüz’ün üç yıllık cezası 18.200 TL’ye, İmar ve Planlama Müdürü Servet Kırna’nın 5 yıllık cezası 30.400 TL’ye çevrildi.
Yargıtay kararları bozdu.
Mahkeme 2019’da Yıldırım, Küçükakyüz, Kutsal ve Tekin’in cezalarını vazifesi berbata kullanmaya dönüştürerek, düşürdü. Akabinde kararın açıklanmasının geriye bırakılmasına (HAGB) kararı verildi.
AYM: Bir mesken olarak bile kullanılmaz
AYM, 15 Mart 2022’de Davuşpaşa’yı gündemine aldı. Kararda, “binanın iskân müsaadesinin bulunmadığı ve inşaat kalitesinin zayıf olduğu” vurgulandı.
Belediye vazifelilerinin “kaçak üretime dair gerçek ve yakın riskin varlığından haberdar olduğu” söz edildi.
Şöyle denildi:
“Mesken olarak dahi kullanılması mümkün olmayan, 16 yıl iskânsız olarak kullanılan binada hayli riskli faaliyetinin müsaadesiz yürütüldüğünün anlaşılmasına rağmen üretimin durdurulması nedeniyle yönetimin ömrü müdafaa bağlamında adım atmadığı, tehlikenin gerçekleşmesini önleyebilecek tedbir almadığı görülmüştür. İşyerinin ruhsatsız olduğu anlaşılıp üretime devam etmesine yaptırım uygulanmaması suretiyle zımnen müsaade verilmiştir. Bu, kamu vazifelilerinin kolay yanlışı ya da dikkatsizliğini aşan hâlin kelam konusu olduğunu açıkça görünür kılmaktadır.”
AYM’ye nazaran dört görevliye HAGB verilmesi cezasızlık siyasetiydi.
“Hâkimlerin takdir yetkilerini, aksiyonun hiçbir halde güzel görülemeyeceğini göstermek yerine sonuçlarını olabildiğince aza indirgemek tarafında kullandıkları” vurgulanarak, şöyle devam edildi:
“Mahkeme, takdirini hareketlere müsamaha edilmeyeceğini göstermek için kullanmak yerine ağır bir mağduriyet meydana getiren aksiyonun sonuçlarını hafifletmek ya da ortadan kaldırmak için kullanmayı tercih ettiği izlenimini vermiştir. Sorumluların fiilleriyle orantılı ceza almaları şartının yerine getirilmediği ve cezasızlık sonucunun doğduğu anlaşılmıştır. Ulaşılan sonucun, bu çeşit durumlara müsamaha ile yaklaşıldığı izlenimini uyandırdığı ve bireylerin devlete ve adalet düzeneklerine olan itimatlarını zedeleyebileceği açıktır.”
AYM, hayat hakkının ihlal edildiği sonucuna vardı. İhlalin giderilmesi için tekrar yargılama yapılmasına ve müracaatçılara toplam 1.200.000 TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
Bir gün cezaevine girmeyecekler
Davutpaşa Davası, Bakırköy 6. Ağır Ceza Mahkemesi önüne üçüncü defa gelecek ve büyük ihtimalle dört belediye görevlisine mahpus cezaları verilecek. Fakat ortadan geçen vakitte af niteliğinde indirimler yapıldığı için, ceza alsalar bile ve yaşıyorlarsa elbette, bir gün olsun cezaevine girmeyecekler.
Davutpaşa’da 15 yıl evvel yalnızca ruhsatsız binadaki kaçak maytap atölyesi patlamadı. İnfikak eden, gerçekte hukuk devletiydi.
Salt 21 insan hayatını kaybetmedi.
Adalete olan inanç da öldü.
Etrafa saçılan, atölyeden dağılan patlayıcı modülleri değildi sırf.
Rüşvete, kayırmacılığa ve her çeşitten yasadışılığa bulaşmış lokal idarelerden kopan ve savrulanlardı. Artık Davutpaşa’da, kayıp yakınlarının “Park yapılsın” diye başvurmalarına rağmen boş bırakılan iş merkezinin toprağı, “baştan sona denetimsizlik ve hukuksuzluğun” dikilmemiş anıt olmaya devam ediyor.
‘Yolsuzluk yapanların bayanlarla alakasını anlattım, neresi suç!’
Yeterli Parti Nevşehir Vilayet Lideri Ömer Ay, eski Nevşehir Belediye Lideri Hasan Ünver ve ortaklarının eşlerini boşayarak sekreterleriyle evlendiklerini, bir ilçenin belediye lideri ve sürücüsünün Y. isimli bayanı paylaşamadığını, vilayet özel yönetim liderinin dördüncü yahut beşinci eşini aldığını tez ederek, “Brezilya dizisine çok uygun bir partiyle karşı karşıyayız” dedi.
Ay’ın bu kelamları Düzgün Parti önderi Meral Akşener‘i öfkelendirdi.
Akşener’in talimatı üzerine Ay aranarak, “Özür dileyin ve istifa edin” denildi.
Fakat Ay, direniyor.
Bu sabah görüştüğüm Ay, şöyle diyor:
“Özür dileyecek bir kabahat yok. Yolsuzluk yapanların bayanlarla bağlarını anlattım. Alakada bulunan ben değilim, onlar. Bunun neresi cürüm, bilmiyorum vallahi. Nevşehir’de herkes beni takdir ediyor. Yüzlerce teşekkür telefonu aldım. Herkes ‘Doğru yaptın’ diyor. ‘Kötü yaptın’ diyen kimse yok.”
Ay, özür dilemeyeceğini ve şimdi istifa etmeyeceğini belirterek, şöyle diyor:
“Henüz bir karara varamadık. ‘Yok etmiyorum’ da demiyorum. Genel lideri üzmek istemiyorum. Fakat 50 kişilik idare şuramız var. Şimdilik istifa etmeyelim, ‘başkanla görüşelim’ dediler. Kimileri görüşmeye gidecek.”