İstanbul Bakırköy Belediyesi’nin Büyük Taarruz’un 100. yıl dönümü kapsamında düzenlediği “Zafer’den Barış’a” etkinliklerinde dördüncü gün geride kaldı. Aktiflik kapsamında dün düzenlenen söyleşide Cumhuriyet Vakfı İdare Konseyi üyesi, gazetemiz muharriri Prof. Dr. Barış Doster, gazetemiz muharriri Prof. Dr. Şaduman Halıcı ve Doç. Dr. Hazal Papuçcular, Ulusal Mücadele’nin diplomasi boyutunu anlattı.
Yunus Emre Kültür Merkezi’nde düzenlenen aktiflikte birinci olarak kelam alan gazetemiz müellifi Prof. Dr. Şaduman Halıcı, “Türk’ün Zaferi, Yunan’ın Felaketi: Yunan Anılarında Küçük Asya Seferi” başlıklı bir sunum yaptı. Sunumda, periyodun Yunan kumandanları ve devlet yöneticilerinin açıklamalarına dikkat çeken Prof. Halıcı, Yunan tarafının Türk bayanlarına tecavüz ve Anadolu’yu yakarak terk etmek üzere insanlık dışı aksiyonlarına değindiğini belirtti. Yunan tarafının yaşananları “Türkler açısından zafer, kendileri açısından büyük felaket” gördüğünü anlatan Prof. Halıcı, “Kendileri açısından mağlubiyetin en önemli nedenlerini; esas kullanıldıkları müttefiklerin ihaneti, kurmay takımının Türk subaylarla kıyaslanamayacak kadar tecrübesiz olması ve ordu içindeki ayrışma olarak görüyorlar” dedi.
Yunan tarafının kendi tarihi evraklarında Mustafa Kemal ve Türk subaylarından övgüyle bahsettiğini belirten Prof. Halıcı, “Öte yandan da ‘Küçük Asya seferi bir tohumdu, bir gün kesinlikle ağaç olacak’ diyerek Megali İdea maksatlarından vazgeçmiyorlar” diyerek Türk tarafının bu durumun farkında olması gerektiğine dikkat çekti.
DİPLOMASİ SAVAŞI
Prof. Halıcı’dan sonra kelam alan Doç. Dr. Hazal Papuçcular ise “1918-1922 yılları ortasında diplomasi savaşı da verilmiştir. Büyük Taarruz öncesinde yapılan diplomatik teşebbüsleri savaşın sivil hazırlığı olarak değerlendirebiliriz” dedi. Türk tarafının diplomatik teşebbüsündeki temel gayelerini “Türklerin barış yanlısı olduğunu göstermek, İtilaf cephesini yarmak ve Türkiye’nin temsil edebilecek tek yerinin TBMM olduğunu göstererek İstanbul Hükümetine karşı ön almak” olarak özetleyen Doç. Dr. Papuçcular, “bu teşebbüslerle bilhassa mali ve silah yardımı açısından değerli kazanımlar elde edilmiş, Büyük Taarruz’un hazırlık etabındaki gereksinimlere katkı sağlamıştır” sözlerini kullandı. Doç. Dr. Papuçcular, diplomasi sürecinin hem Batı’nın Türkiye üzerindeki niyetini anlamak hem de Türk tarafının maksatlarının Batı’ya aktarılması açısından da değerli olduğunu söyledi.
DÜNYANIN EN HAKLI VE HALKLI ZAFERİ
Etkinlikte son olarak kelam alan Cumhuriyet Vakfı İdare Konseyi üyesi, gazetemiz muharriri Prof. Dr. Barış Doster, aktifliğe ağır ilgi gösteren izleyicileri “Bugün Gazi Kemal’e olan sonsuz borcumuzu ödeme eforuyla buradayız. Biz bu vatanın taşına toprağına, kurduna kuşuna, denizine dağına karşılıksız ve sınırsız bir aşkla bağlıyız” diyerek selamladı. 1918-1922 yılları ortasındaki çabayı “dünyanın en haklı ve halklı mücadelesi” olarak tanımlayan Prof. Doster, “Bu süreç savaş demokrasisi ve savaş diplomasisi olarak yönetilmiştir” dedi. Atatürk’ün bu süreci devrimci programıyla, ideolojisiyle, stratejisiyle bir bütün olduğunun altını çizen Prof. Doster, şunları söyledi:
“Öncelikle Anadolu’da güç kazanıldı. Devletleşirken milletleşildi, milletleşirken devletleşildi. Ulusal Uğraş, yerelden ulusala, ulusaldan globale etap kademe işlendi. Bu basamaklarda Atatürk, bütüncül iç ve dış siyasetinde etrafındakilerden üç hususta farklıdır. Birincisi kapsamda farklıdır. Lokal çabayı değil, herkesin her yerden sorumlu olduğu ulusal bir çabayı savunur. Zira aksi halde yurttaşlaşamayız, uluslaşamayız, vatanlaşamayız. İkincisi yolda farklılıktır. O periyot aşikâr aydınlar Amerikan mandası, İngiliz mandası yanlısıydı. Emperyalizmle uzlaşma taraftarıydı. Mustafa Kemal Paşa ise “Silahla kurulan silahla yıkılır” görüşündeydi. Üçüncüsü de gayede farklıydı. Ulusal Mücadele’nin Halifeyi ve saltanatı kurtarmak için yapıldığını düşünen vardı. Meğer Mustafa Kemal Paşa’nın aklındaki muhakkaktı: Ulusal egemenliğe dayanan laik, bağımsız Türkiye Cumhuriyeti. Cumhuriyet kurulduktan sonra İzmir İktisat Kongresinde şimdi Lozan bile imzalanmazken ‘siyasi, askerli zaferler ne kadar büyük olursa olsun, iktisadi zaferlerle taçlandırılmadıkça kalıcı olamaz, tamamlanamaz’ diyordu. İşte bu, onun bahse bütüncül yaklaştığının göstergesiydi. Lozan’a giden heyete de bu nedenle ‘kapitülasyonlardan kaldırılması konusunda ödün vermeyin’ dedi.”
Etkinlik, Bakırköy Belediye Lideri Dr. Bülent Kerimoğlu’nun teşekkür konuşmasının akabinde konuşmacıların kitaplarını imzalaması ile son buldu.