AKP idaresinin iktisat siyasetleri nedeniyle yurttaşın alım gücü erirken yurttaş, esnaf, endüstrici ve üretici de iflasın eşiğine geldi. CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, yılın birinci sekiz ayında vilayetlere nazaran iflas eden esnaf sayısına ait dataları paylaştı. 81 vilayette toplam iflas eden esnaf sayısı 74 bin 581 olarak kayıtlara geçti. Geçen yılın birinci sekiz ayında işyerini kapatan esnaf sayısı 61 bin 736 iken bu yılın birinci sekiz ayına nazaran yüzde 20’lik bir artış oldu.
ESNAF KİLİT VURDU
Ege Bölgesi’nde iflasın en çok yaşandığı vilayet 5 bin 144 ile İzmir oldu. Manisa’da 2 bin 211 esnaf, turizm kenti Muğla’da ise 2 bin 150 esnaf kepenk indirdi. Aydın 1932, Balıkesir 1763, Denizli 1160, Çanakkale 1116 ve Uşak’ta ise 673 esnaf işleri düzgün gitmediği için kapısına kilit vurdu. Kapatılan işyerlerine “kiralık” ve “satılık” levhaları asıldı. Türkiye genelinde iflas eden birinci beş vilayet, İstanbul 7 bin 82, İzmir 5 bin 144, Ankara 4 bin 61, Antalya 3 bin 583 ve Bursa 3 bin 164.
KOBİ BORÇLARI ARTTI
Pandemi devrinden bu yana taşıdıkları borç yükünü hafifletemeyen KOBİ’lerin bankacılık bölümüne olan borçlarının temmuz ayında evvelki aya nazaran 42.3 milyar lira daha artarak 1 trilyon 615 milyar liraya yükseldi. Tek devayı bankalardan kredi kullanmakta bulan KOBİ’lerin borcu, bu yılın birinci yedi aylık devrinde 484 milyar lira arttı. Bu borcun 61 milyar liralık kısmı ise bankalara vadesinde ödeyemedikleri bu nedenle de takibe alındıkları borçlardan kaynaklanıyor. Temmuz ayı prestijiyle toplam 350 bin KOBİ, ödeyemedikleri kredi borçları yüzünden bankaların icra takibinde bulunuyor. Ege Bölgesi’nde iflas eden esnaf sayısının geçen yıllara nazaran artması akabinde beş yıldızlı otellerin de ziyan ettiği için satılığa çıkarılması kayıtlara geçti. İzmir’de 142 otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve apartlar satılığa çıkarıldı. Kıyı bölgelerde en çok satılık otel sayısı 172 ile Muğla olurken Balıkesir’de 70, Aydın’da 40, Çanakkale’de 44, Denizli 6 ve Manisa’da iki.
GİRGİN: İŞ YERİ DÖRT SEFER EL DEĞİŞTİRİYOR
Kemeraltı Esnaf Derneği Lideri Semih Girgin: Pandeminin ziyanlarını hala kapatmaya çalışıyoruz. Borcu olmayan esnaf yok. Hala yapılandırmalarla, ödeyemediğimiz faturalarla, icralarla boğuşuyoruz. Önümüzde sıkıntı bir kış mevsimi var. İşlerimiz gün geçtikçe dinginleşiyor. Masraflarımız gün geçtikçe artıyor. Dün aldığımız bir eseri bugün birebir fiyata bulamıyoruz. Yaşadığımız ekonomik şartlar ve piyasa kaideleri düzgüne gitmiyor. Bu devirde en büyük sorunumuz kiralar. Emlak bölümündeki kriz sonrası kiralar ateş kıymeti oldu. Geçen yıl 5 bin liraya kiralanan bir dükkân bu yıl 25 bine kadar çıkıyor. Bizim yararımız birebir oranda artmıyor ki. Şu anda kimse bu kiraların altından kalkabilecek durumda değil. İşyeri sahipleri kirasını ödeyebilecek parayı bile kazanamıyor. Nasıl iflas etmesin? Bu sebepten dolayı çok fazla esnaf arkadaşımızı kaybettik. Beşerler mahkemelerle, icralarla, borçlarla uğraşacağıma dükkânımı kapatayım konutta oturup emekli maaşımı harcayayım diyor ve pes ediyor. Bir işyerinin yılda dört defa el değiştirdiğini bile görüyoruz. Evet iflaslar fazla lakin yeni açılan işyeri sayısı da çok. Bu zati ticaretin kuralı. Fedakârlıkla, elimizdeki sermaye ile salgın sürecini bir formda aştık. Kapanan işyeri sayısının artmasında pandemi kadar krizin de tesiri oldu. Evvelce boşalan bir dükkâna 1-2 ayda yeni kiracı gelirken, artık işyerlerine baktığımızda 6 ay, hatta 1 yıl boş kalıyor. Kemeraltı Çarşısı’nın orta sokaklarında çok fazla boş dükkân var. Evvelden Kemeraltı’nda 15 bin esnaf varken bu sayı pandemide 8-9 binlere kadar geriledi.