Elizabeth Quigley | BBC İskoçya
Parkinson hastalığının kokusunu alan İskoç bir bayandan esinlenen bilim insanları, rahatsızlığın teşhisinde kullanılabilecek bir sürüntü testi geliştirdi.
Manchester’daki araştırmacıların geliştirdiği test ile üç dakika içinde Parkinson hastalığının tespit edebileceği söz ediliyor.
Ancak kliniklerde ya da aile hekimliklerinde kullanılabilecek bir testin yapılabilmesi için daha fazla çalışma yürütülmesi gerekiyor.
Geliştirilen test, Perth kentinde yaşayan 72 yaşındaki emekli hemşire Joy Milne’in tecrübelerini temel alıyor.
Milne, eşi Les’e resmen Parkinson teşhisi konulmadan 12 yıl evvel eşinin kokusunda bir grup değişimler gözlemlemişti.
“Özellikle omuzları etrafında ve ensesinin gerisinde nahoş bir koku duymaya başladım. Cildi de büyük bir değişim gösteriyordu” diyordu.
BBC Araştırmacılar, hastaların sırtlarından bir pamuklu çubukla sebum örnekleri toplayıp bunu denetim kümesinden aldıkları örneklerle kıyasladılar Milne, eşinin kokusundaki değişim ile Parkinson hastalığı ortasındaki ilişkiyi eşine teşhis konulmasının ve diğer Parkinson hastalarında da birebir kokuyu duymasının akabinde kurmuş.
Joy Milne’le çalışan Manchester Üniversitesi’nden bilim insanları, laboratuvar şartlarında yüzde 95 doğruluk hissesi olan kolay bir sürüntü testi sayesinde insanların Parkinson hastası olup olmadıklarını tespit edebileceklerini söylüyor.
Çalışma cildi müdafaayı amaçlayan sebum, yani yağ bezlerinin oluşturduğu salgının tahlil edilmesini temel alıyor.
Hastaların sırtlarından bir pamuklu çubukla sebum örnekleri toplayan araştırmacılar, Parkinson’s hastası 79 kişi ile 71 kişilik denetim kümesi ortasında kıyaslamalar yapmıştı.
- Parkinson tedavisinde ‘umut vaat eden yöntem’
- Parkinson hastalarında depresyon daha yaygın
Amerikan Kimya Derneği Mecmuası’nda yayımlanan araştırmayı yürüten takımın başındaki Profesör Perdita Barran, hala Parkinson teşhisi için kimyasal bir test bulunmadığını, binlerce hastanın teşhis için nörolojik muayene kuyruğunda olduğunu söylüyor.
Barran, Parkinson’u teşhis edebilecek bir testin aile doktorları tarafından kullanılmasının çığır açıcı bir gelişme olacağını belirtiyor.
Profesör Barran, “Şu anda araştırma laboratuvarı şartlarında bir test geliştirmiş durumdayız ve hastanelerdeki analitik laboratuvarlarda çalışan meslektaşlarımıza bu testi ulaştırmaya çalışıyoruz. Böylelikle testin sıhhat sistemi içerisinde nasıl sonuçlar verdiğini görebileceğiz” diyor.
Barran iki yıl içerisinde Manchester bölgesinde Parkinson testi uygulamasına geçilebileceğini umduklarını söz ediyor.
BBC Profesör Perdita Barran sonuçların kendilerini çok heyecanlandırdığını söylüyor Parkinson dünya genelinde en süratli yayılan nörolojik hastalıklardan biri.
İngiltere’deki Parkinson Derneği’nin sayılarına nazaran, ülkede yaklaşık 145 bin şahısta hastalık görülüyor.
Parkinson hastalığının kesin bir tedavisi ya da hastalığın teşhisi için kullanılacak bir testi bulunmuyor.
Hastalık yürümede, konuşmada zahmetlere ve uzuvlarda titremelere yol açıyor.
Parkinson derneğinden James Jopling, hastalığın teşhisinde kullanılabilecek bir testin insanların hayatında büyük fark yaratacağını söylüyor.
“Şu anda bir test olmadığı için beşerler kendilerine teşhis konulsun diye aylarca, hatta yıllarca beklemek zorunda. Teşhis ne kadar erken konulursa tedavi de gereksiniminiz olan takviye de o süratte başlar” diyor.
Joy Milne, eşinin hastalığına erken teşhis konulmuş olsaydı kendisinin ve ailesinin hayatının çok farklı olacağını söylüyor.
“Hastalığını biliyor olsaydık, ailesiyle daha çok vakit geçirirdi. Birlikte daha çok seyahat ederdik. Haberimiz olsaydı, bu neden depresyona girdiğini ya da modundaki ani değişiklikleri de açıklardı” diye konuşuyor.
Joy Milne, ölmeden bir gece evvel eşine Parkinson’s hastalarında olduğunu sandığı bu kokunun araştırılması için mevzunun üzerine gideceğine kelam vermiş.
Joy, eşinin “Bunu yapmalısın, zira bu insanların hayatını değiştirecek” dediğini söylüyor.
İşte bugün yapmaya çalıştığı tam da bu.