Türkiye Komünist Partisi Genel Sekreteri Kemal Okuyan, Türkiye tarihinin en değerli seçimine gerçek iktidarın ve muhalefetin durumunu kıymetlendirdi. İktidarı eleştiren Okuyan’ın Altılı Masa hakkındaki niyetleri de dikkat çekti.
Halkın yoksullukla uğraş ettiği bir evrede parlamenter sistem vurgusuyla siyaset oyunu kurmanın pek de kazanım getirmeyeceğini düşünen Okuyan, Erdoğan seçimlerde kazansa bile çabanın süreceğini belirtti.
Okuyan, “Türkiye piyasa iktisadına, prensipsiz ve yayılmacı ve bir o kadar da NATO’cu bir dış siyasete, gericiliğin ömrün her alanında kelam sahibi olduğu mutlak karanlığa mahkûm değil” diye konuştu.
Türkiye seçim sürecine girdi. Sizce seçimler olması gereken tarihte mi yapılacak yoksa bir erken seçim bekliyor musunuz?
Hepimiz biliyoruz ki, seçimler iktidarın kendisini en avantajlı hissettiği anda yapılacak. Bu saatten sonra seçimin “erken” tanımlamasını hak etmesi mümkün değil. Öne çekilebilir. Fakat Erdoğan’ın seçim tarihini “hukuki” durumundan hareketle belirleyeceğini düşünmüyorum. Cumhurbaşkanı’nın bir periyot daha seçilmesiyle ilgili tartışmalar diğer bir periyot ya da ülkede kıymetli olabilirdi. AKP Türkiyesi o noktayı çoktan aştı. Hukuk artık bir kılıf bile olmaktan çıktı.
Yakın devirde iktidar partisi ve ortağı MHP’nin çeşitli nedenlere bağlı olarak oy kaybına uğradığını biliyoruz. Lakin son günlerde tekrar yükselişe geçtiğine yönelik birtakım araştırmalar ve sonuçları paylaşılıyor. Alanda genç ve dinamik bir grubu olan Türkiye Komünist Partisi’nin izlenimi ne? Elinizde datalar bulunuyor mu?
Bizim izlenimimiz, toplumun yaygın bir biçimde umutsuz ve mutsuz olduğudur. Ümitsizlik ve mutsuzluk beraberinde çaresizliği getiriyor. Bugün AKP’ye alternatif olduğunu ileri süren Millet İttifakı’nın bu çaresizliği ortadan kaldıracak ne somut bir programı ne de heyecanı var. Tarihimizin en ağır yoksulluk dalgalarından birini yaşarken insanların Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’den heyecanlanmaları mümkün değil. Kaldı ki, muhalefet AKP’ye benzeyerek seçmeni ikna etmeye çalıştıkça AKP yorgunu geniş bir kısmın gücü azalıyor. AKP’ye benzeyen muhalefet AKP’yi güçlendirdiğinin farkında bile değil. Biz TKP olarak, yurttaşlarımızın bu çaresizlik hissinden çıkması için gece gündüz uğraşıyoruz. Türkiye piyasa iktisadına, prensipsiz ve yayılmacı ve bir o kadar da NATO’cu bir dış siyasete, gericiliğin hayatın her alanında kelam sahibi olduğu mutlak karanlığa mahkûm değil.
Bugün yurttaşların birçoğuna nazaran AKP ya da Erdoğan, 20 yıllık süreçte Türkiye’de büyük problemlerin açığa çıkmasına neden oldu. Lakin 20 yılın sonunda ülke bir enkaza dönmüşken Erdoğan ve partisi hâlâ siyaset arenasında. Var olan oy potansiyelini, ‘kemik seçmen’ tabir edilen destekçilerini koruyor. Burada bir durumla yüzleşmeli miyiz? Bu yüzde otuzluk seçmen neden AKP’de ısrarcı?
Çünkü karşısında AKP’yi ve AKP ideolojisini karşısına alan tesirli bir seçenek yok. AKP “tek adam rejimi”nden ibaret değil. Kaldı ki, Türkiye’de nizam partilerinin tamamı “tek kişi”ye dayanıyor. Bunu geçtiğimizde, AKP’yi AKP yapan temel özelliklerin hiçbiriyle hesaplaşılmıyor. NATO, Avrupa Birliği, Suriye, Irak, İmam Hatipler, mecburî din dersleri, tarikat yapılanmaları, özelleştirmeler, memleketler arası monopollerin tahakkümü, işçileri köleleştiren iş kanunları, sendikasızlaştırma, siyasi partiler ve seçim maddesindeki kısıtlayıcı hükümler… Bunlarda kelamı olmayan ya da AKP’den farklı bir şey söylemeyen bir muhalefetimiz var. “Seçmenin çoğunluğu muhafazakâr” kolaycılığı Türkiye toplumunu kötürümleştiriyor. Değişim için, bu kabullenişi sorgulamak gerek. Evet, güçlü bir muhafazakarlık var Türkiye’de. Lakin Türkiye’de güçlü bir ilerici damar da var. AKP muhafazakar kitleyi mesken sahibi ilan etti, başkalarını düşman! Muhalefet de, düşman ilan etmese bile “muhafazakârlaşın” diyor topluma. Bu bir saçmalıktır. Biz parti olarak bu oyunu kesinlikle bozacağız.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile uyuşmazlık yaşadığı lakin Soylu’yu misyondan almadığı söyleniyor. Taksim’deki terör saldırısının akabinde da tezler bir defa daha gündeme geldi. Ne düşünüyorsunuz?
AKP her vakit bir koalisyondu. Vakit zaman çıkar çatışmaları yaşanıyor. Mali işler, güç paylaşımı ve elbette ideolojik ayrımlar. Fakat bunları abartmak, bunlar üzerinden hesap yapmak büyük kusur. Soylu ve Erdoğan ortasındaki sorunlar gerçek evet. Fakat bir yandan da bu farklılıklar Erdoğan’ın işine geliyor. Erdoğan’ın yanında istediği vakit konuşturduğu, ileri çıkardığı “renkli” takımlar var. Bunlar bazen yükselen kıymet bazen günah keçisi olmaya namzettirler. Soylu bir sürü bahiste şimşekleri üzerine çekerek Erdoğan’ı rahatlatıyor. Bana nazaran güzel AKP’li makus AKP’li modelini baştan beri muvaffakiyetle uyguladı Erdoğan. “Erdoğan kuşatıldı”, “kendi yeterli, etrafı kötü”, “yanlış bilgilendiriliyor” üzere tabirlere Erdoğan gülüp geçiyordur. Bu yaklaşımla AKP’ye karşı çaba edilemez.
AKP periyodunda birçok hata işlendiği ortaya çıktı. Etrafa saçılan yolsuzluklar, usulsüzlükler ve daha neler neler? Bir gün hukuk işleyecek mi? Siyaset kalkanıyla korunanlar halka hesap verecek mi?
Ayağa kalkan, örgütlü bir halk hukuken ve siyaseten hesap sorar. Halk edilgense, hukuk her vakit aklar, geçiştirir. “Cesur savcı”, örgütlü toplumun sonucudur. Evet bir gün hukuk işleyecek, zira halk inisiyatifi ele alacak.
Seçim yaklaşırken en çok konuşulan mevzu AKP’nin iktidarı bırakmamak için her yolu deneyeceği… Sizce de bu türlü mi olacak? Neler öngörüyorsunuz? İktidar, iktidarını korumak için neler yapabilir?
Bu değerlendirmeler bir noktadan sonra tekrar AKP’nin işine geliyor. Evet deneyecekler, geçmişte örneklerini gördük, daha fazlasını da yapabilirler. Lakin bunun tek ilacı, halkın örgütlü gücüdür. Hiçbir sandık tedbiri tek başına kâfi olamaz. Bugün iktidarı caydıracak olan ne yargı ne gözlemcilerdir. Halkın rastgele bir usulsüzlüğü kabullenmemesi. İşte bundan korkarlar.
Altılı masa sık eleştiriliyor. Millet İttifakı bileşenlerinin ortasında sıkıntılar olduğu ileri sürülüyor. Sizce Millet İttifakı aday çıkarma yahut adayını açıklama konusunda geç mi kaldı?
TKP olarak biz altılı masayı eleştirmiyoruz. O masaya oturanların dünya görüşü, programı her şeyleri ortada. Bir yakınlığımız yok. AKP ile 20 yıldır uğraş ediyoruz. Ona benzeyen, tıpkı yolun yolcusu olan muhalefetle de çaba halindeyiz. Kuşkusuz bir taraf iktidar. Hasebiyle önceliğimiz AKP ile uğraş. Lakin Millet İttifakı aday belirlemekte geç mi kaldı, bu soruya bizim cevap vermemizin bir manası yok. Açık söyleyeyim, bu muhalefetten bir beklentimiz yok.
AKP’ye karşı güzel muhalefet edilmediğini düşünüyor musunuz? Millet İttifakı’nın seçim hazırlığı ve programı konusunda fikriniz nedir?
Buna karşılık verdiğimi düşünüyorum, o yüzden atlıyorum
Tarihin en kıymetli seçimlerinden birine gerçek ilerliyoruz. Erdoğan’ın üçüncü sefer adaylığı da tartışma konusu. Cumhurbaşkanı Erdoğan kazandığı takdirde Türkiye’de nasıl bir periyoda gireceğiz?
AKP iktidarının 20 yılı gereğince öğretici ve acı oldu. Münasebetiyle bir bilinmezlik yok. Türkiye’yi daha da karanlık hale getirmeye çalışacaklar. Bunu engellememiz gerek. Fakat Erdoğan’ın bir daha seçilmesi durumunda dünyanın sonu gelmeyecek. Hayat ve uğraş devam edecek.
Ülkemiz ne yazık ki büyük bir beyin göçü sorunu ile karşı karşıya… Bununla nasıl çaba edeceğiz?
Gençliği, hatta öteki yaş jenerasyonlarını ülkelerinden soğuttular. Bugün AKP’nin başındaki Türkiye’nin bir genci memnun etmesi mümkün değil. Özür dilerim mümkün, para kederi yoksa. Bu da küçük bir azınlık için geçerli. İnsanların inancına, dünya görüşüne, kıyafetine, cümbüşüne, gülmesine karışan bir iktidar var. Bir de bunun üstüne, piyasa iktisadının acımasız sistemlerini ekleyin. Onca zorlukla eğitim süreçlerini tamamlayan gençlerimizin mutsuz köleler olmak istememesi doğal. Sorun şu ki, kölelik kapitalizmin olduğu her yer için geçerli. Türkiye’den gidince lakin küçük bir kısım rahatlıyor. Bunu durdurmak için bağımsız, hükümran, kamucu, laik, sosyalist bir Türkiye gerekiyor. Güle oynaya, kardeşçe yaşayacağımız bir ülke!
Suç örgütü önderi olma savıyla yargılanan Sedat Peker, iktidarı zora sokacak pek çok bilgi paylaştı. Bu ifşa sürecini yakından takip ettiniz mi? Şimdilerde Peker tek bir mesaj bile atamıyor. AKP, Peker’i susturmayı nasıl başardı?
Elbette takip ettim ancak çekirdek çitleyerek ya da bu bilgilerle Türkiye’nin paka çıkacağına ait bir yanılsamaya kapılarak değil. Anlatılanlar kıymetsiz olduğu için değil. Aksine hepsi çok vahim. Fakat bu ülke evraklarla, bu tıp ifşalarla kurtulmaz. Daima vurguluyoruz, Haziran Direnişi’nde ortaya çıkana emsal bir halk gücüne muhtaçlık var. Bu güç artık sınıfsal bir karakter de kazanmalı. Bugünkü sistemden ziyan gören işçi sınıflar, bütün rezilliklerin kaynağında sermaye egemenliğinin olduğunu görerek hareket etmeli. Öbür türlü “temizlik” olmaz, kendimizi kandırırız.
TKP, bugün ülkeyi yönetmeye başlasa hangi sorun ya da sıkıntıların tahlilini önceler. Ekonomik krizden çıkmak için birinci etapta neler yapılmalı?
Çok kolay. Bütün temel bölümlerde büyük işletmeler derhal devletleştirilecek. Böylelikle ülkenin bütün zenginliklerini gasp edenlerin elindeki kaynaklar topluma ilişkin olacak. Yabancı askerler Türkiye’den çıkarılacak, ABD ve NATO üslerine el konacak, NATO’dan çıkılacak, Türkiye’nin bağımsız ve hâkim bir ülke olması sağlanacak. Laiklik amasız, fakatsız uygulamaya konacak. Siyasal sistem halkın iştiraki temel olacak halde baştan aşağıya değişecek. Bunlar bir bütün. Argüman ediyoruz. Bu ataklarla birlikte Türkiye’nin birçok sorunu kısa müddette çözülür, bir kısmı de tahlil yoluna girer.
Türkiye Komünist Partisi vakit zaman bilhassa toplumsal medyada açıklamaları, paylaşımlarıyla gaye alınabiliyor. Genel olarak neden amaç alınıyorsunuz?
TKP’nin programı, unsurları ortada. Bunları gözden çıkarmamızı isteyenler var. Savunduğumuz kıymetlerden uzaklaşmış bir TKP istek edenler olduğunu biliyoruz. Biz doğrularımızı savundukça partimize hakaret etmeyi alışkanlığa dönüştüren bir kesim var. TKP elbette yoluna devam edecek. TÜSİAD ile barışık, Cumhuriyet ile arbedeli, emperyalist ülkelerle ilişkilenmeyi beğenilen gören bir anlayışın sola hükümran olmasına müsaade vermeyeceğiz.
AKP, geçmişte olduğu üzere seçim sürecine girdiğimiz bu devirde de HDP ile görüşmeye başladı. Siyaset kulislerinde iki partinin temsilcilerinin çeşitli vakit aralıklarında görüşmeler yaptığı dillendiriliyor. Lakin AKP, siyasetini ortağı MHP’yle birlikte ‘HDP’yi terörle ilişkilendirmek’ üzerine kuruyor. Bilhassa CHP’yi HDP ile ortak hareket etmek üzerinden suçlarken kendisi pazarlık masasına oturuyor. Pekala sizce AKP, Kürt seçmenin oylarını bu görüşmeler sayesinde kendine çekebilir mi? Yeni bir tahlil sürecine yeşil ışık yakar mı? AKP’nin HDP görüşerek neler hedefliyor?
AKP’nin Kürt yurttaşlarımız ortasında da önemli bir seçmen dayanağı var. Lakin şayet HDP’ye bağlı, ona oy verenler kastediliyorsa, AKP’nin onları ikna etmesi hayli güç. Öte yandan AKP ile HDP ortasında seçim öncesinde başlayacak bir “diplomasi”nin elbette sonuçları olur.
HDP, sizce Türkiye solunu tesiri altına aldı mı? HDP’nin siyasi çizgisi hakkında ne düşünüyorsunuz?
Türkiye’de sistem dışı solun, seçmen tabanının çok üstünde bir yükü var. Bu ülkede solu etkilemeden meşruiyet kazanılamaz. AKP, kritik dönemeçlerin hepsinde solu ikna etmek için efor harcadı. Ergenekon sürecini hatırlayalım. Hatta öncesinde AKP’nin birinci yıllarında Türkiye solunda ne yazık ki AKP’den demokratikleşme bekleyen oldukça bir kesim vardı. Kürt meselesini temel bir sorun olarak gündemine alan ve öteki sıkıntıları buraya bağlayan bir siyasi hareket olarak HDP’nin solu etkilemek istemesi ya da onu kendi etrafında pozisyonlandırmaya çalışması son derece olağan. Fakat bu tablo sola yaramıyor. Sol kendi kıymetlerinden uzaklaşıyor. Bağımsız ve kendi ayakları üzerinde duran bir sosyalist hareketin Türkiye’de Kürt problemindeki tıkanmanın aşılmasına da yardımcı olacağına inanıyoruz. Yalnız HDP değil, CHP’den de bağımsız bir sol gerekiyor.
Geçen hafta HDP eski eş Genel lideri Selahattin Demirtaş’ın helikopter ve uçak ile babasını görmeye gittiği bilgisi medyada yer buldu. Bu, AKP iktidarında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bilgisi dışında yapılması pek de mümkün görülmeyen bir gelişme ve hareket. Burada ne amaçlanmaktadır?
Bunu bir yoklama olarak düşünmek gerekiyor. AKP bu cins ataklarda artık hem öteki tarafların (HDP de dahil) hem de kamuoyunun reaksiyonunu ölçüyor ve sonra tekrar oyun kuruyor. TKP öteden beri Türkiye’de milliyetçiliğin üstten belirlenimli olduğunu, “otorite” karar verdiğinde geriye çekildiğini söylüyor. Bugün HDP’yi şeytanlaştırıp yarın el sıkışmak Türkiye’de sağın ve devletin hayata bakışına ziyadesiyle uygun. Demirtaş’ın hiçbir hukuksal temel olmaksızın rehin alınması da tıpkı zihniyetin eseri.
Türkiye, Hudut ötesi bir operasyon yürütüyor. Önümüzdeki günlerde güvenlik problemleriyle karşı karşıya kalabilir miyiz? Önümüzdeki günlerde güvenlik meseleleriyle karşı karşıya kalabilir miyiz?
Taksim’deki taarruzun art planında sizce ne var? Zamanlaması, patlamanın yeri, yakalanan ve kamuoyu ile paylaşılan teröristler, güvenlik açığı, Soylu’nun ABD’yi suçlaması, Erdoğan’ın ABD’nin taziyesini kabul etmesi vs… Türkiye Komünist Partisi bu yaşananları nasıl pahalandırıyor? “Devlet teröristlerin ayakkabı numarasına kadar her şeyi biliyor” diyen Soylu, güvenlik açığına ve patlamanın nasıl engellenemediğine dair bir açıklama yapmıyor.
Türkiye hâlâ bu patlamayı kimin yaptığını tartışıyor. İsmi geçen iki örgütün birbirine karşı olması gereğince tuhaf. “Gördünüz mü, şu değil bu örgütmüş” yaklaşımı ziyadesiyle problemli. Bu taban temizlenmelidir. TKP prensipli siyaset diyor. Kim kiminle dost, kiminle ters olacağını ve bunun nedenlerini ilan etmelidir. İktidarın kapalı kapılar gerisindeki eforları kadar muhalefetin de tıpkı teknikleri kullandığını görüyoruz. Bu sona ermeden Türkiye’de siyaset karanlıkta kalır. Ayrıyeten bu çeşit hareket ya da akınlara ait herkesin açık bir konum alması, provokasyon, geçersiz bayrak vs. tipinden teşebbüslere karşı tesirli olur. TKP tekraren kırmızı çizgilerini ilan etti. Kırmızı çizgi ilan etmek sekterlik değil, sadeliktir.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, sığınmacılar akın akın Türkiye’ye giriş yaparken, terörle ve uyuşturucuyla uğraşta büyük bir muvaffakiyet sağladığını ileri sürüyor. Tablo sizce nasıl?
Bu söylediklerinin hiçbir karşılığı yok. Sıfır.
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Katar Emiri’nin daveti üzerine katıldığı 2022 FIFA Dünya Kupası açılış resepsiyonda öteki birtakım başkanların yanı sıra Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi ile görüştü. Erdoğan, Sisi’ye ‘Katil, darbeci ve firavun’ demişti. Sisi ile Erdoğan’ın el sıkışıp birbirlerine tebessüm ettikleri fotoğrafa muhalefetten reaksiyon yağdı. Bu yeni bir sürecin başlangıcı mı? Fotoğrafı nasıl okuyorsunuz?
Erdoğan’ın tutarsızlığı eleştirilebilir lakin Mısır ile Suriye ile bağların düzelmesini istemez duruma düşmek de anlamsız. Erdoğan zati tekraren dış siyasette durum değiştirdi. Burada kıymetli olan ne dediğinizdir. AKP’nin dış siyaseti çok tehlikeli. Tamam. Lakin muhalefetin dış siyaseti ne? Rusya-Ukrayna savaşında neredeyse Moskova’ya savaş ilan etmeyi önerenler var altılı masada. Erdoğan’ı Batı ittifakından uzaklaşmakla itham edenlere de rastlıyoruz. Erdoğan Beyaz Saray’da fotoğraf verdiğinde ABD aykırısı, Putin’le el sıkıştığında NATO’cu olan bir muhalefetin dengeli olduğunu kim söyleyebilir. Türkiye Mısırla alakalarını düzeltmeli. Bölge ülkeleriyle bir cins savaş hali sona ermeli. Türkiye’nin kendisini muhafazası gereken dış güçler emperyalistlerdir, NATO’dur.