Bu yılın ayrıyeten bir kıymeti var, zira Güçlü PSM 10. yaşını kutluyor. Bir araştırma yaparak bu 10 yıllık süreçte seyirci için PSM nerede duruyor ve beklentisi ne, onu öğrenmişler. Seyircinin beklentisi izlediği tesirin onu dönüştürmesi ve kalıcı bir tesir bırakması. Güçlü PSM’nin 10. yıl programı da buna nazaran belirlenmiş ve bu 10 yılda beğeni toplayıp büyük ilgi gören aktifliklerin kimileri tekrar programa alınmış. Hatta Güçlü PSM’nin birinci konserini veren dünyaca ünlü sanatçı Ludovico Einaudi İstanbullularla tekrar buluşacak isimler ortasında, büyük ilgi gören Notre Dame Paris müzikali de o denli… Şiddetli PSM’nin 10. yılını Filiz Ova’yla konuştuk.
İZLEYİCİNİN BEKLENTİSİ…
- Siz misyonunuza başlayalı iki yıl bile olmadı. Bu mühlet salgın kısıtlamalarıyla geçti, Kuvvetli PSM ve sizin için nasıl bir süreç oldu?
Başladığımız periyot çok sıkıntı bir periyottu. Pandeminin ortasındaydı. Aslında her yer kapalıydı, biz de ufak ufak bir şeyler yapıyorduk, hatırlıyorum. Benim geldiğim birinci hafta Cem Yılmaz gösterisi vardı, yarı kapasiteydi, çift maskeliydik. Hakikaten çok dikkatli olunması gereken bir periyottu. Biz de bu devri yeni bir marka pozisyonlandırma ve stratejisi yaparak değerlendirmeyi önceliklendirdik ve bir araştırma yaptırdık. PSM nerede duruyor ve pandemi sonrası kültür sanat izleyicisinin bizden beklentisi ne? O bizim için çok yol gösterici oldu. Bizim tahminen aslında bildiğimiz, gördüğümüz, hissettiğimiz ancak bu araştırmayla kanıtlanan bir iş oldu. İzleyicinin aslında PSM’den beklentisi, sahnede izlediği aktifliğin onu dönüştürmesi, kalıcı bir tesiri olması. Biz aslında yeni dönemi açarken dönüştürücü, özgün, ilham veren bir sahne olma amacıyla yola çıktık. Çok çabuk unutuyoruz, o günler aslında çok meçhul günlerdi. Lakin bizler pandemi yokmuşçasına bir dönem hazırladık. Bu çok kolay olmadı. İnsanları sahneye taşımak zordu, büyük kümeleri tekrar bir ortaya getirmek kolay olmadı. Doğal olarak herkesin telaşları oldu, yurtdışındaki turneler yavaş yavaş tekrardan bir ortaya gelmeye başladı. Bu sene şubat ayı prestijiyle olağana döndük. Ağustosta da Arctic Monkeys ile tepeyi gördük.
NOTRE DAME DE PARIS GELİYOR
- Salgını geride bıraktığımızda bu yılın bir ehemmiyeti de Güçlü PSM’nin 10. yılı olması, öteki yıllara nazaran nasıl farklılıklar var?
Bu dönemin ondan evvelki dönemden farkı aslında büyük yapımların tekrar yollara çıkması. Bunlardan biri “Notre Dame de Paris” örneğin… Bu dönemi hazırlarken geriye dönüp PSM’nin 10 yıllık hayatında en başarılı, en değerli işler neydi, bizim hakikaten bıraktığımız iz neydi onlara bir baktık. PSM’nin 10 yıllık seyahatinde “Notre Dame de Paris” en başarılı müzikallerinden biriydi. Hasebiyle onu tekrar programa koyduk. Açılışı da kendi alanlarında devleşmiş iki büyük sanatkarla, Fazıl Say ve Refik Anadol’la yaptık ve klasik bir yapıtın performansıyla, dijital bir performansı birinci defa canlı bir biçimde sahnemizde bir ortaya getirdik. Say, Güçlü PSM’de birinci kayıt yapan sanatkarlardan bir tanesi, ayrıyeten sayısız konser verdi bu salonda. Çok başarılı bir açılış oldu. Fazıl Say açılışta “Kültür sanatın geleceğini konuşuyoruz aslında, bu sahnede çalarken biraz onu hayal ediyoruz” dedi. Yapay zekayla, klasik müzik birleştiğinde o anda nasıl bir sanat yapıtı gelişiyor, birinci sefer bu türlü bir iş gördük.
EINAUDI’DEN MANALI KONSER
- 10. yıla özel öbür konserler, etkinlikler ve sürprizler neler?
Kings of Convenience konseri şimdiden en öne çıkan etkinliklerden biri oldu… Her yıl kentteki müzikseverleri bir ortaya getirdiğimiz MIX Şenliği 7-8 Ekim’de çabucak hemen bütün sahnelerimizi kullanarak gerçekleştirdik. Ludovico Einaudi 8 Şubat 2023’te konser verecek. Einaudi, PSM’yi açan, birinci konseri veren sanatçı bu ortada. Bu dönem yeniden şubat ayında Monte Carlo Balesi bir sefer daha geliyor. Onların “Romeo ve Juliet”ini 3-4 Şubat’ta heyecanla bekliyoruz. Ayrıyeten operanın devlerini ağırlayacağımız bir galamız var. Biz her yıl bir klasik müzik yahut opera galası yaparız. Bu yıl da klasik müziğin yıldızları efsanevi soprano Diana Damrau ve ünlü bas bariton Nicolas Testé Kings & Queens of Opera ile 25 Mart’ta Şiddetli PSM’de olacak. Diana Damrau, Metropolitan Opera’nın yıldızı, 20 yıldır dünyanın önde gelen opera ve konser sahnelerinde sahne almış, Almanya Federal Cumhuriyeti tarafından 2021 yılında Liyakat Nişanı’na layık görülmüş bir soprano Fransız bas bariton Nicolas Testé de klasik müzik dünyasının en büyük isimlerinden. Bu gala ile klasik müzikseverler eşsiz bir gece yaşayacak. Bellini, Donizetti, Rossini, Verdi ve daha pek çok bestekarın opera aryalarının ve düetlerinin seslendirileceği özel gecede şef Pavel Baleff idaresindeki Bilkent Senfoni Orkestrası eşlik edecek.
Biliyorsunuz, PSM şenlikleriyle ünlü. Biz artık bu süreci yaz aylarına taşıdık, PSM Loves Summer isminde bir şenlik başlattık. Placebo ve Arctic Monkeys üzere sanatkarlar bu kapsamda yaz ayında sahne aldı. Bu yıl da yeniden PSM Loves Summer olacak ve çok hoş isimler gelecek… Elbette Türkiye’de en çok beklenen şenliklerden Sónar İstanbul bu yıl da PSM’de! 28 ve 29 Nisan’da Güçlü PSM müzik, yaratıcılık ve teknolojinin merkezine dönüşecek.
Farklı sanat zevklerine sahip herkesi ağırlayacağımız aktiflik program oluşturmak bizim öncelik verdiğimiz bir mevzu. Örneğin %100 Studio sahnemizde de müzikseverleri tatmin eden özgün bir program yaratıyoruz. Yerli sahnemizin farklı isimleriyle birlikte alternatif müziğin sevilen yabancı isimlerine yer verdiğimiz %100 Studio’da gerçek bir müzikal keşif yapılabiliyor, biz bu sahnemizi bir keşif sahnesine dönüştürdük.
(Filiz Ova)
‘SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK UĞRAŞIMIZ VAR’
- Kuvvetli PSM’nin ikinci 10 yılı için bir vizyonu var mı?
Gelecek 10 yılda da Şiddetli PSM’yi memleketler arası bir sahne olarak görmek istiyoruz. Biz zati memleketler arası arenada birçok işbirliği yapıyoruz. En kıymetlilerinden birisi Sonar’ın Türkiye’deki partneri, sunucusu olmak. Örneğin Londra Caz Festivali’yle geçen yıl ve yıl iki farklı işbirliği yaptık. Birinde Londra caz sahnesinin değerli isimlerini ağırladık. Air Anatolia ismini verdiğimiz öbür projemizde de Türkiye saykedelik müziğin efsane isimlerini İngiliz müzisyenlerle buluşturarak Güçlü PSM’de ve Londra’da iki farklı programa imza attık. Yurt dışından saygın isimleri buraya getirip yerli sanatkarlarla bir ortaya getiriyoruz. Natürel ki kültür sanat hayatına, topluma katkı sağlayan bir sahne olmayı planlıyoruz. Bölümün sürdürülebilirliği dahilinde her vakit bir uğraşımız var, önümüzdeki 10 yılda da bu çabayı sürdüreceğiz ve daha fazla beşere ulaşmak amaçlarımız ortasında.
‘KÂR GAYESİ GÜTMEDEN…’
- Şu anki ekonomik kaideler büyük isimleri Türkiye’ye getirmeyi zorlaştırıyor olmalı… Siz nasıl başa çıkıyorsunuz bu kaidelerle?
Bizim ülkemizde genel olarak kültür sanat işleri kâr gayesi gütmeden yapılıyor. Dünyada kültür-sanat yerleri devlet ve/veya lokal idarelerden dayanak aldıkları için kâr ediyorlar. Bizde de biliyorsunuz, bütün kurumlar özel bölümün sübvansiyonuyla ayakta duruyor. Biz de Kuvvetli Grubu’nun ve sponsorlarımızın dayanaklarıyla ayakta duruyoruz. Sponsorsuz ve takviyesiz olmayacak bir iş. Kültür sanat piyasası çok süratli toparlanmayı bilen bir bölüm, münasebetiyle ben umutluyum. Çok hoş işler olacak bu yıl da. Bilhassa yaz aylarında mükemmel işler göreceğiz. Yalnızca PSM’de değil, bölümün öteki taraflarında da o denli. Ancak biz de çok âlâ isimler peşinde koşuyoruz her vakit.
‘2025’İN İŞLERİNİ KONUŞUYORUZ’
- Türkiye’ye gelecek kıymetli isimleri ya da dev yapımları belirlemek nasıl bir his?
Program yaparken tipten tipe çok değişiyor. Öncelikle hepsi çok büyük bir heyecan. Kimi çeşitler var ki, bale, müzikal üzere büyük yapımları çok öncesinden, yıllar öncesinden planlıyoruz. Biz şu an 2025 yılının işlerini konuşabiliyoruz. Birtakım işler var ki onları yıllık olarak planlıyoruz. Genelde bir yıl öncesinde işlerimiz muhakkak oluyor. Yerli işlerde çok değişiyor. Bir kümenin turnesi tahminen 6 ay öncesinden aşikâr oluyor. Şöyle söyleyebilirim, gelecek yıl için dilek ettiğimiz bir program var, lakin değerli olan hayata geçirip o işi sahnede görmek. Kültür sanat bölümünün en hoş yanı bu. İzleyicinin hayatını dönüştürebildiğini hissettirebilmek çok hoş bir his.
TİYATROSEVERLERE MÜJDE
- Zorlu PSM artık kendi tiyatro yapımlarını da üretir hale geldi, bu projeden de bahseder misiniz?
Biz tiyatroda da geçen yıl prestijiyle yeni bir yola girdik. Piyasanın sürdürülebilirliğine katkı sağlamak üzere bir taahhüt verdik. Bunun iki ayağı var. Birincisi kesime yeni isimler kazandırmak istediğimiz PSM Atölye projesi. Mümkün olduğunca yeni eserler yazdırıp, yeni işler sahneye koymayı istek ediyoruz. Geçen yıl PSM Atölye programı başlattık, bu programda 18-30 yaş ortası gençlere açık davet yapıyoruz, heyetimizin değerlendirmeleri sonucunda seçilen iştirakçiler 7 ay boyunca bir eğitim programına dahil oluyor. Yerli yabancı profesyoneller müelliflik, direktörlük ve yapımcılık alanında dersler veriyorlar. 8 aylık bir sürecin sonucunda, iştirakçilerin her biri yeni bir oyun ortaya koyuyorlar. Çok kıymet verdiğimiz bir çalışma. Donanımlı ve yetenekli beşerlerle tanışıyoruz, çok da hoş işler ortaya çıkıyor. O genç arkadaşlar bizim ekosistemimizde, PSM içerisinde devam ediyor. Kimileri da dışarıdan iş alıyorlar, hem tiyatro hem de tüm kesime bu türlü bir katkı maksadımız var. Öbür yandan bugüne dek tiyatro alanında ortak pek çok projeye imza atmışken kendi prodüksiyonlarımızı yapmaya başladık. Geçen yıl hayata geçirdiğimiz Kentte Kimse Yokken ve Kum Zambakları bunlardan ikisi, oyunlar bu yıl da sahnelerimizde oynamaya devam ediyor. Baş rölünde İstek Kocaoğlu’nun yer aldığı, Kayhan Berkin’in yönettiği, Murat Mahmutyazıcıoğlu’nun yazdığı Kibritin Ucunda oyunumuz ise yeni oyunumuz, Aralık ayında sahnelerimizde olacak. Ayrıyeten tiyatro izleyicilerine 2023 yılında farklı sürprizlerimizin olacağının muştusunu de vermek isterim.
‘ÇOK İNANDIĞIMIZ BİR PROJE’
- Daha fazla beşere ulaşmak demişken, “İlk Konserim, Birinci Tiyatrom” dönem açılış toplantısında duyduğumda beni heyecanlandıran bir proje olmuştu…
Çok inanarak yaptığımız bir toplumsal yarar projesi. Türkiye’de toplumun birçoğu hayatlarında konsere, tiyatroya ve bu biçim etkinliklere katılmamış durumda. Biz de Toplum Gönüllüleri Vakfı ve SosyalBen ile bir inisiyatif başlattık ve etkinliklerimize sosyo-ekonomik imkânları daha kısıtlı olan izleyicileri davet ediyoruz, kendilerini burada konuk ediyoruz, birlikte yemek yiyoruz, bağ kuruluyor. Birden fazla insan hayatlarında birinci kere bu türlü bir şey yaşadığını söylüyor. Umuyorum ki bu proje büyüyerek çok daha fazla beşere ulaşabilecek.