Türkiye, tarihi bir seçim sürecine girdi. Cumhuriyet, kurucu pahalar, laiklik, emek ve bağımsızlık açıktan gaye alınıyor. AKP ve ortağı MHP’nin iktidarının devam edip etmeyeceği akıllarda soru işareti… Lakin işçilerin yıkımı sürüyor, yolsuzluklar artıyor, mafya tertibi ve şiddet kültürü dört yandan halkı sarıyor. Süreç ilerlerken sosyalistler ve komünistler gelişmeleri nasıl pahalandırıyor, neler yapmayı düşünüyor?
İşte bu yakıcı başlıklara dair Türkiye Komünist Hareketi Genel Lideri Aysel Tekerek, Cumhuriyet’in sorularını yanıtladı.
Laiklik, gericilik ve emperyalizmle mücadele vurgusu yapan Tekerek, şu tabirleri kullandı:
“Fikir olmadan, siyaset olmaz, siyaset uğraş olmadan da değişim olmaz. Bu açıdan bakarsak, kamucu bir siyasetiniz yoksa özelleştirmeler, laiklik çabanız yoksa tarikatlar, bağımsızlık gayretiniz yoksa AB ve ABD egemenliği, emekçi sınıfı uğraşınız yoksa sermaye egemenliği devam eder. Bugünkü beşli çete sarfiyat yerine “temiz sermaye” ismi altında yeni sömürücü güçler devreye girer ya da beşli çete mensupları TÜSİAD kimliğine sığınıp geri dönerler
BİZİ BEKLEYENLER ZATİ YAŞADIKLARIMIZIN ARTMASI
Türkiye seçim sürecine girdi. Yakın gelecekte bizi neler bekliyor?
Ülkemizde her seçim kıymetliydi, bu seçim daha da değerli. Bu seçimleri öbür seçimlerden ayıran kıymetli özelliklere bakmak gerektiğinde öncelikle, işçiler açısından boyutları ve derinliği giderek genişleyen bir yoksulluk hatta açlığı, bunun karşısında ise sermaye sınıfının açıkladığı yüksek kâr oranlarını görüyoruz. Türkiye iktisadının yapısal krizleri dışında ülkeyi dış borca, yabancı sermayeye ve inşaat odaklı sermayenin talanına açık hale getiren AKP uygulamaları ile, Cumhuriyetin tasfiye edildiği bir periyotta AKP’nin balkon konuşmasını şimdi cebinde gezdiremediği bir seçime gidiyoruz. Yakın geleceği seçim gününe kadar sınırlayacaksak şayet, bizi bekleyenler esasen hali hazırda yaşadıklarımızın şiddetinin artmasıdır. Bunun da ismini koymak gerekirse daha fazla işsizlik ve fakirleşme, enflasyon karşısında ezilen fiyatlarımız, laikliğe dönük akının sürmesi, emperyalizm ile bağımlılık bağlarının devam etmesini söylemek gerekecektir.
AKP KAYBEDEBİLİR LAKİN BİZİ KAMUCULUK, LAİKLİK, BAĞIMSIZLIK BEKLEMİYOR
Halkımız bu türlü bir cendere içerisindeyken seçimlerin temel olarak kurtuluşun en değerli virajı olarak görülüyor olmasının anlaşılabilir bir yanı bulunuyor. Bununla birlikte AKP’nin seçim sonucunda bir defa daha iktidar olamaması da Türkiye tarihi açısından değerli bir gelişme olacaktır. Bunu reddetmek elbette mümkün değil. Lakin bununla birlikte birtakım doğruları da söylemeden edemeyiz. Halkımız siyasi olarak da sağ eksende kurulan ittifakların cenderesine girmiş üzeredir. Yakın geleceği seçimlerin çabucak sonrasına kadar genişletmemiz gerekirse, seçim sonuçları ne olursa olsun iktisadi krizin kökten tahlili, laikliğin gerçek manada ayakları üzerine doğrultulması ve emperyalizmden kopuş adımları hayata geçmeyecektir. Şayet ki, solculuk emek, laiklik, bağımsızlık ve sosyalizm hengamesini hayata geçirmekse bizler de seçim platformuna bu niyetin ve siyasetin tartı koyması için efor sarf etmekteyiz. Kısacası yakın gelecekte, AKP’nin seçimleri kaybetmesi bizi bekliyor olabilir fakat laiklik, kamuculuk ve bağımsızlık beklemiyor… Bunların hengamesini vererek kazanabiliriz.
Çeşitli kurum, siyasi parti, sermaye temsilcileri vs. seçim sonuçlarına ait araştırmalar yaptırıyor. Karşımıza değişken sonuçlar çıkıyor. Komünistlerin bu istikamette bir çalışması var mı?
Seçimler ile ilgili araştırmaların çeşitli ölçeklerde parlamento seçimlerindeki tercihler ve çok daha fazla olmak üzere Cumhurbaşkanlığı seçimlerine odaklandığını görüyor ve biliyoruz. Fakat halka sorulmayan soruları sormak daha büyük kıymet taşıyor. Şayet “Halkın nabzını tutmak” diye bir tariften bahsedeceksek bugün bunun ismi, işçilerin, bayanların, gençlerin iş, aş, özgürlük, eşitlik, laiklik talepleridir. Bunlar telefonla sorulmadı, yüz yüze çoktan seçmeli bir sistemle de açığa çıkmadı. Siyasetin değil, siyasetçinin, programın değil adayın, gereksinimlerin değil zorunluluğun dayatıldığı bu anketleri, bir toplumsal şekillendirme aracı olarak kullandığını görüyoruz. O yüzden sıkıntı anket sonuçları üzerinden yorum yapmaktan fazla işçi halkın gerçek problemlerinin tespit edilmesi ve o mevzuda sesin yükseltilmesidir.
BEŞLİ ÇETE SARFİYAT, ‘TEMİZ SERMAYE’ İSMİYLE YENİ SÖMÜRÜCÜ GÜÇLER GELİR
Türkiye’nin en büyük problemleri size nazaran nedir ve yapılması gereken birinci atılımlar ne olmalıdır?
Türkiye’de sorun olmayan ne var ki? Eğitim, sıhhat, işsizlik, fiyatlı kölelik nizamı, açlık, yoksulluk, dışa bağımlılık, egemenlik hakkının devredilmiş olması, özelleştirmeler, başkanlık sistemi, sermaye sınıfının egemenliği, gençlerin geleceksizliği, bayanların yok sayılması, çocukların kıskaca alınması, sanat ve bilim düşmanlığı, ülkenin çetelere ve mafyatik oluşumların at koşturduğu bir yer olması, holdingleşen tarikatların devletteki egemenliği… Hepsi birbirinden büyük problemler ve birbirinin sonuçları.
Bugün AKP bu meselelerin geldiği noktaların mimarıdır. Cumhuriyet tasfiye edilmiş, Türkiye’de yeni bir rejim kurulmuştur. Sermaye sınıfı ve hâkim güçler açısından bu rejimin onarımı gündemdedir. Millet İttifakı’nın kurulduğu yer de bu onarımın hayata geçirilmesinin ismi olarak gündemimizde yer almaktadır. Millet İttifakı ise bu sıkıntılara bırakın kökten bir müdahalede bulunmayı, bu meselelerin ana kaynağı olan kapitalist iktisat modeli ile emperyalist siyasetler ile ahenk içinde olduğundan nizamın yeni bir yere taşınması için uğraş verecektir. Ki aslında de bunu açık bir biçimde tabir etmektedirler.
O halde, aslında birinci yapılması gereken, bizlerin de çabasını verdiği başlık ülkede eşitlik, özgürlük ve bağımsızlık fikrinin ve bu siyasi damarın güçlenmesini sağlamaktır. Tek adam idaresine ve despotizme karşı gayret elbette kıymetli. Biz buna varız. Lakin başka yandan sermaye sınıfının tüm toplum üzerinde kurduğu baskı ve zulüm sistemine de yeşil ışık yakılmasında yokuz.
Fikir olmadan, siyaset olmaz, siyaset çaba olmadan da değişim olmaz. Bu açıdan bakarsak, kamucu bir siyasetiniz yoksa özelleştirmeler, laiklik uğraşınız yoksa tarikatlar, bağımsızlık çabanız yoksa AB ve ABD egemenliği, emekçi sınıfı uğraşınız yoksa sermaye egemenliği devam eder. Bugünkü beşli çete masraf yerine “temiz sermaye” ismi altında yeni sömürücü güçler devreye girer ya da beşli çete mensupları TÜSİAD kimliğine sığınıp geri dönerler.
Sosyalist Güç Birliği’nin çalışmaları ne durumda? Yeni iştirakler yahut diğer siyasi güçlerle ittifak mümkünlüğü var mı?
Sosyalist Güç Birliği üzerinden formlandığı prensiplerin tıpkı vakitte toplumsal bir güce dönüşmesi için çalışmalarını hızlandıracak. İlan edilen unsurlarımızın yalnızca dört siyasi parti ve çağrıcılar ile sonlu olmadığını biliyoruz. Başta seçim süreci olmak üzere, seçim sonrasında da laiklik, kamuculuk, bağımsızlık ve sosyalizm uğraşının gövdesi ve tesiri Sosyalist Güç Birliği ile artacaktır. Bu gerçek ile yola devam ediyoruz. Tekrar hatırlatalım: Sermaye ve emperyalizm ile uzlaşmaz bir çizgide olan, işçilerin çıkarları için çaba eden, laiklik gayretinin bugün ertelenemez olduğunu düşünen ve solun bağımsız sınırının ayakları üzerinde doğrulmasına inanan herkes ya da siyasi güç ile Sosyalist Güç Birliği yan yana gelmeye hazırdır.
SÇEİM GÜVENLİĞİ YALNIZCA OYLARI KORUMAK DEĞİL
Sizce seçim güvenliği sağlanabilecek mi?
Bu sorunun sorulmasına neden olan şartlar kalkmadığı sürece hiçbir vakit olumlu bir karşılık vermek mümkün olmayacak. Zira seçim güvenliğinin artık bu saatten sonra AKP’nin son dakika YSK’ya aldıracağı kararlardan daha çok, AKP terslerinin seçimi ele alış biçimiyle daha çok bağı var. Bir sefer, bilhassa lider adayları çerçevesinde yapılan tartışmaların düzlemi halkı ve oy verenleri özne olmaktan çıkarıp nesneleştiriyor.
İkincisi, seçmenlere sokakta ya da olması gereken bir vakitte olması gereken yerde hakkını aramak fikri daha baştan “bizi sokağa dökmek istiyorlar” söylemi ile sakatlanıyor. Seçim güvenliğinin yalnızca oyları korumak değil, AKP iktidarının seçimler öncesindeki ve sonrasındaki her türlü manipülasyonuna karşı durmayı içeren çok siyasi bir yanının olduğu ortaya çıkacaktır. Gayret tecrübeleri, bir evvelkini aşarak gerçekleşir. Bu seçim periyodunda oy sayımı ve sisteme hakikat yansımasını sağlamak konusunda bir tecrübe var. Atı alanın Üsküdar’ı geçemeyeceğini daha şimdiden bilmesi için ise biz komünistlerin çalışmaları, örgütlü toplum fikri ve öncülüğü daha da değerli hale gelecektir.
Baskın seçim bekliyor musunuz?
Haziran’daki seçimlere sekiz aydan daha kısa bir mühlet kaldı. Seçim tarihine dair çeşitli spekülasyonlar yapılsa da fiili olarak seçim platformunda olduğumuz ve herkesin saatlerini buna nazaran ayarladığını görmekteyiz. AKP iktidarı saatlerini minimum fiyat artışı, EYT düzenlemesi, ocak şubat aylarındaki mümkün enflasyon düşüklüğü beklentisi, konut projesi, Karadeniz doğalgazı üzere bir dizi enstrümanın kullanımı ve seçimlere istikrar beklentisini yükselterek girmek üzere kimi başlıklar üzerine kurduğu görülüyor.
Buradan çıkan sonuç AKP iktidarının gündemini belirleyebildiği bir seçime gitme arayışıdır. O açıdan baskın seçim tartışmasından fazla seçim sürecinin siyasal başlıklarının ne olacağının gündeme alınması büyük ehemmiyet taşımaktadır. İster erken ister vaktinde olsun, toplumun gözünü boyamaya çalışmak için uğraşacak olan AKP’ye karşı laiklikten ve kamuculuktan taviz vermemek, emperyalizmden medet ummamak ve sermayenin sistemine karşı çıkmak büyük değer taşımaktadır.
AKP ve ortağı MHP, seçime sizce nasıl hazırlanıyor? İktidarın devamı mümkünlüğü hakkında ne düşünüyorsunuz?
AKP, son analizde ömrünü tamamlamış bir partidir. Onu 21. yılına taşımak konusunda hissesi olan katmanların bir kısmını kaybetmiş ve karşısına almıştır. Ortaya süreceği bir siyasi tezi kalmadığı üzere, en temel tezi olan gericiliğe sarılarak klasik tabanını kendisine bağlamayı sürdürmek istemektedir. Kısa devirli popülist uygulamalar ise oy kazandırmaktan daha çok, dağılan oyların bir kısmını toparlamasını sağlamaktadır. Buna karşın, oy oranları hala onu birtakım vilayetlerde birinci yapmaya yetmektedir. AKP’nin ya da Cumhur İttifakı’nın iktidarının devamı halinde Türkiye’de bugüne kadar yaşanan krizlerin daha da derinleşerek süreceğini görmemek mümkün değil.
Siyasette düzmece umutlar dağıtmak biz komünistlerin işi değil. O yüzden bilhassa muhalefet cephesinin “kesin bu sefer gidiyorlar” hissine oynayan ve aslında işçileri apolitik bir hatta sürükleyen çizgisinden uzak durmayı tercih ediyoruz. Öncelikle gerçekçi olmalıyız. İşçi halkın örgütlü gücü ülkemizdeki karanlığın parçalanmasını biricik ana motoru olabilir. Açlık, yoksulluk, ekonomik kriz, gericilik, fiyatlı kölelik sistemine karşı politik olarak başkaldıran işçilerin örgütlenmesi AKP’nin gerçek mağlubiyeti manasına gelecektir.
HDP GÖRÜŞMESİ SIKIŞMAYI GÖSTERİYOR
AKP iktidarı tekrar büyük bir ikiyüzlülük sergileyerek HDP ile görüştü. Yandaş medyada bu görüşmeye ait bir haber yoktu. AKP’nin siyaseti ve gündemi şekillendirmesinin önüne nasıl geçilecek?
AKP iktidarı devletin ve medyanın bütün imkanlarını sonuna kadar kullanmaktadır. Münasebetiyle palavra ya da riyakârlık üzerinden devam eden siyaset çizgisini bunlar aracılığı ile doğruymuş üzere propaganda etmeye devam edecek. Ancak HDP görüşmesi üzere örnekler AKP’nin ne kadar büyük bir sıkışma yaşadığının da göstergesi olarak ele alınmalıdır, bu ve gibisi örnekler de artacaktır. Yandaş medya bu görüşmeyi görmezden gelse de, AKP’nin içinden bu bahiste çatlak ses çıkması bahsettiğimiz sıkışmanın eseridir. Gibisi bir olay Gülşen sıkıntısında de yargı sopasının ayarsız kullanılması sonucunda yaşanmış, İslâmcı cenahtan isimler tutuklamanın fazla kaçtığına dair yorumlarda bulunmuşlardı.
Elbette bu noktada sıkıntıyı yalnızca AKP’nin çelişkilerinden objektif bir beklentiye indirmek yanlışsız olmayacaktır. Karşıtından AKP’nin özelleştirmeci, sermaye dostu, emperyalizm işbirlikçisi ve laiklik aksisi yönelimlerine karşı dengeli bir siyasetin yükseltilmesi gerekiyor. Bu yapılmadığı oranda AKP’nin kârlı çıkması mümkünlük dahilindedir.
AKP iktidarı boyunca birçok AKP’li siyasetçi ve yakınları rant, cinayet, adam kayırma, cürmün üstünü örtme üzere ağır hususlarla gündeme geldi ancak bir yere varılamadı. Ve bu mevzular gündemden düştü. Bir hukukçu olarak bu gelişmelerin aydınlatılamamasını nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu evraklar tekrar açılabilecek mi?
21 yıldır bilhassa yargı ve hukuk alanında yaşadığımız sürecin ismini “hukuksuzluk” olarak koyanlar oldu. Halbuki bu çok yetersiz bir tanımlama olarak kaldı ve asıl tehlikeye de işaret edememiş oldu.
21 yıldır AKP, kendinden evvelki iktidarların da çok uygun bildiği bir hukuksuzluk sürecini değil, kendi hukukunu inşa etme sürecini yönetti. Karşımıza asrın davaları ile, uygulanmayan mahkeme kararları ile, daima değişen ceza ve infaz uygulamaları ile bir “AKP Hukuku” çıktı. Yargı kolu da buna uygun hale getirildi. Esasen bu kadar adaletsizliği fakat bu türlü bir yargı sistemi ile sürdürebilirlerdi. Yeni rejimin temel karakteri yargının bir sopa haline gelmesi üzerine konseyi.
Önümüzdeki devir, sistemin onarımı dediğimiz süreç elbette birtakım belgelerin tekrar açılmasını gündeme getirebilir lakin Türkiye’nin inişli çıkışlı siyasi tarihinde yine açılan belgeler olduğu üzere işçi halka karşı işlenen cürümlerin üzerinin örtüldüğü birçok örnekle doludur. Temel ve halka karşı işlenmiş suçların üzerine gitmek ve aksine çevirmek bugün sosyalist hareketin misyonları ortasında yer alıyor. Suça karışan her kimse belgesinin yine açılması ve yargılanması büyük değer taşımaktadır. Biz bunların takipçisi olmaya devam edeceğiz.
Bununla birlikte takipçisi olacağımız kıymetli öbür mevzular da bulunuyor. Özelleştirmeler, laikliğin tasfiyesi, toplumsal hayatın dinselleştirilmesi üzere başlıklar da evrakların açılması gereken değerli ve büyük bahisleri oluşturmaktadır.
KOMÜNİSTLER TEKRAR BÜYÜME DÖNEMİNDE
Yoksulluğun, gericiliğin ve her tipten sömürünün bu kadar ağır olduğu Türkiye atmosferinde komünistlerin ve genel olarak solun gerekenin çok altında bir güçte olduğunu herhalde siz de kabul edersiniz. Bunu neye bağlıyorsunuz?
Öncelikle bunu aşacağımız bir periyoda girdiğimizi tabir etmek gerekiyor. Sosyalist Güç Birliği’nin kurulması bunun kıymetli belirteçlerinden birisi olarak görülmeli. Daha evvel de bahsettik, işçi halkımız sağ eksende kurulan bir siyaset düzlemine muhtaç edilmiş durumda. Bunun kırılması gerekiyor. Kırmak için bağımsız sosyalist sınırın ayakları üzerine doğrulması bahsinde kıymetli bir adım atılmıştır. Komünist siyaset açısından da toplumsal ölçekte büyüme devrine girildiğini ve bunun birinci sinyallerini almaya başladığımızı söylemek mümkün görünüyor. Partimiz Türkiye Komünist Hareketi kısa bir vakit diliminde Türkiye çapındaki örgütlenmesinde büyük bir ara kaydederek seçimlere girme yeterliliğini elde etmiştir. Üye sayımız her geçen gün artmaktadır. Orak çekiç seçim pusulasında emek, laiklik, bağımsızlık ve sosyalizm üzere pahaların odağı olarak yerini alacaktır.
Solun gücünün kıymetlendirilmesi bağlamında yalnızca seçim sonuçlarına bakılması ise yetersiz bir kıymetlendirme olacaktır. Bugüne kadar sosyalist hareketin genelde öteki siyasi öznelerin gölgesi altında siyaset yapması vaaz edilmiştir. Solun geçmişteki tesirini yitirmesinde bunun bir rolü olduğunu kabul etmek gerekir. Oysa sosyalist hareket ve komünistler toplumun bağrında, işçi sınıfların, gençliğin ve bayanların içinde örgütlenmesini büyütmesi kıymet taşımaktadır. Biz bugün tam da bu yolda yürümekteyiz.