Fundanur Öztürk | Amasra/Bartın
BBCBartın Amasra’da Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ilişkin maden ocağında meydana gelen patlamada 41 madenci hayatını kaybetti. Saatler süren beklemenin akabinde yakınlarının mevt haberini alanların büyük bir kısmı, cenazelerini etraf köylere defnetti. 24 saat geçmesine karşın patlamanın kesin sebebine dair resmi bir açıklama şimdi yapılmadı.
Patlamanın üzerinden 19 saat geçtikten sonra, kayıp son madenci de meyyit bulundu.
Patlamanın akabinde çok sayıda AFAD, Kızılay ve çeşitli arama kurtarma grupları bölgeye gönderildi.
Patlamayı duyup alana gelen pek çok madenci de arkadaşlarını kurtarmak için çalışmalara dayanak verdi.
Sabaha karşı 5’te maden alanına vardığımızda, bölgede derin bir sessizlik hakimdi.
Saatler süren bu sessizlik, yalnızca madenci yakınlarının çığlıklarıyla bölünüyordu.
Madenci yakınlarının kaza alanındaki bekleyişi sabaha dek sürdü.
Ancak sabahın birinci ışıklarıyla birlikte, hala kurtarılamayan madenciler için umutlar tükenmeye başlamıştı.
Enerji ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, birinci değerlendirmelere nazaran maddende grizu patlamasının gerçekleştiğini söyledi.
Arama kurtarma misyonlarında rol alan pek çok deneyimli madenci, bu boyuttaki bir grizu patlamasından kolay kolay sağ çıkılamayacağını biliyordu.
AİLELERİN BEKLEYİŞİ
Kurtarma gruplarından bilgi almak isteyen aileler, bütün gece kurtarma çalışmalarında vazife alanları durdurup yakınının akıbetini soruyor.
Oğlundan saatlerdir haber alamayan bir baba sabaha karşı bir vazifeli madenciyi durdurup oğlunu sorduğunda madenci ise, “Ne diyeyim ki, hiçbir değişiklik yok… Ömer’in babasının değil mi?” diye karşılık veriyor ve aldığı, “Evet” karşılığı üzerine, bir mühlet duraksadıktan sonra hiçbir şey söylemeden yanlarından ayrılmayı seçiyor.
Saatlerdir metanetle bekleyen Ömer’in babası bu yanıtsızlık sonrasında, “Hiçbir ümit yok…” diyerek ağlamaya başlıyor.
38 yaşındaki madenci Ömer’in ağabeyi ise, geride iki çocuğun öksüz kaldığını söylüyor.
Yardım çadırlarının içinde hınca hınç keder dolu beşerler bekliyor.
Çadırların içerisindeki sessizliği de çok nadiren, ‘madenden çıkan varmış’ haberleri ya da hudut krizleri bölüyor.
Saatlerce alanı saran vefat sessizliği vakit zaman bu çığlıklarla kesiliyor.
Madenin çabucak önündeki polis korkuluklarına yaslanarak 32 yaşındaki oğlundan âlâ haber bekleyen bir anneyle konuşuyoruz.
Oğlunun nişanlısının dayanamayarak kötüleştiğini söylerken, kendisi de tüm gücünü korkuluklardan alıyor üzere duruyor.
BBC‘MADENDEN ÇIKAN KİMMİŞ?’
Başta gergin lakin sakince sorulan bu soru, çabucak sonra çığlıklara karışıyor.
İçeride kalan arkadaşlarını kurtarmak için madene giren kocasından altı saat haber alamadığını söyleyen Safiye Özçelik, eşinin en son kendisine, “Hakkınızı helal edin” diyerek yanından ayrıldığını anlatıyor:
“Bir girdi, altı saattir haber alamıyorum. İçerideki yangını söndüreceklerini söyledi. Hiçbir vakit işe giderken beni teskin etmez ki, daima hakkını helal et der.
“Çünkü yerin altına giriyorlar. Ocağa her girdiklerinde, adeta mevti erkenden tadıyor gibiler.”
Bu röportajın birkaç saat akabinde Safiye Özçelik’in eşi Hasan Özçelik, madenden sağ salim çıktı.
Ancak o kadar şanslı olmayan bir öbür bayanın çığlıkları duyuluyor: “Kimmiş, madenden çıkan kimmiş?”
Eşinin öldüğü haberiyle hudut krizi genç bayana sıhhat vazifelileri müdahale etmeden evvel, kendisinden şu kelamları işitiliyor:
“Ben kızımıza ne diyeceğim? Güneşi görmeden öldün. Ben günü gördüm, sen göremedin…”
Sinir krizi geçiren öbür bayanlardan biri ise, “Ben buradan bir yere gitmek istemiyorum” diyerek ağlarken, kendisiyle ilgilenen sağlıkçılar, “Söz seni tekrar buraya getireceğim” diye ikna ederek yerden kaldırıyor.
BBCPATLAMANIN SEBEBİ NE?
Maden alanında yaşanan patlamanın neden gerçekleştiği geçen 24 saatte resmi makamlar tarafından açıklanmadı.
İncelemelerde bulunan ve alanda olan uzmanlar kelam konusu patlamanın grizu kaynaklı olduğu konusunda ortaklaşırken bunun nasıl olduğu noktasında farklı fikirleri lisana getiriyor.
Bir kısım uzman gerekli önlemlerin alınmadığını tabir ederken bir kısmı ise patlamanın nedeninin açıklanması için incelemelerin tamamlaması gerektiğini söylüyor.
SİYASETÇİLER NE DEDİ?
BBCAmasra’daki maden patlamasının akabinde bölgeye çok sayıda siyasetçi de programlarını bölerek geldi.
Diyarbakır programını erteleyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, patlamanın yaşandığı bölgede yaptığı konuşmada, “Bunlar her vakit olacaktır, bunu da bilmemiz lazım” ve “Birileri dalga geçebilir lakin biz yazgı planına inanmış insanlarız” dedi.
Erdoğan’ın bu konuşmasına Meclis Lideri Mustafa Şentop ve kabinedeki birçok bakan eşlik etti.
İktidarın yanı sıra muhalefet de Amasra’daydı. CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu ile YETERLİ Parti Genel Lideri Meral Akşener farklı başka olmak üzere, maden patlamasında hayatını kaybeden Rıdvan Acet’in ailesine taziye ziyaretinde bulundu.
CHP başkanı Kılıçdaroğlu ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Acet’in cenazesinde yan yana saf tuttu.
CHP başkanı buradan patlamanın yaşandığı maden alanına gelerek incelemelerde bulundu.
İktidara reaksiyon gösteren Kılıçdaroğlu, “Gerçekten öfke doluyum, nitekim üzgünüm” ve “’Önlem alacağız’ diyorlar. 20 yıldır neredesiniz ya?” dedi.
‘BURADA 115 KİŞİNİN YAPMASI GEREKEN İŞİ 35 KİŞİ YAPIYOR’
BBC Türkçe’ye konuşan Bağımsız Maden İş Sendikası Örgütlenme Uzmanı Başaran Aksu, TKK’daki emekçi sayısının yıllar içerisinde 45 binden 8 bine düştüğünü söyleyerek, bu maden ocağında da emsal bir işgücü eksikliği sorunu yaşandığını savunuyor:
“Bir vardiyada 115 kişinin yapması gereken işi burada 35 kişi yapıyor. İş yükü çalışanların üzerine biniyor.
“Bu madende geçmişte 2 binlerde olan toplam personel sayısı yıllar içerisinde 400’e düştü. 400 personelle bu işi çevirmeye çalışmak akla, mantığa uygun değil.”