Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Cerrahi Tıp Bilimleri Kısmı Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Kısmı Lideri Kanbak, 16 Ekim Dünya Anestezi Günü münasebetiyle bu günün, hastaların rastgele bir fizikî acı çekmeden cerrahi süreçlere girmelerini mümkün kılan anestezinin keşfi nedeniyle her yıl kutlandığını lisana getirdi.
Kronik hastalıklar, ameliyat sonrası ağrılar, kanser ağrıları üzere çok geniş bir alanda ağrı denetimini sağlayan anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarına gerektiğinde kesinlikle başvurulması gerektiğini vurgulayan Kanbak, denetimsiz ağrı kesici kullanımının önemli sıhhat sıkıntılarına neden olabileceğini söyledi.
Kanbak, Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumunca yayımlanan 2020 Yılı İlaç Pazarı Müşahede Raporu’na nazaran, Türkiye ilaç pazarının 50,39 milyar liralık satış pahasına, ilaç satış hacminin de 2,27 milyar kutuya yükseldiğini belirtti.
“FELÇ RİSKİNİ ARTIRABİLİR”
Toplam ve elden satılan, SGK ile özel sigortalar tarafından karşılanan birinci 20 ilaç ortasında birinci üç sırayı, ağrı kesici özellikli olanlar ve romatizma tedavisinde kullanılanların aldığına dikkati çeken Kanbak, şöyle devam etti:
“Elden satılan ilaçlar ortasında ağrı kesici özellikli olanların oranı yüzde 35’e ulaşırken, bunu yüzde 30,2 ile romatizma tedavisinde kullanılanlar ile antiinflamatuvar ilaçlar izledi. Türkiye’de en çok satılan ilaç ağrı kesiciler. Lakin uzun müddetli parasetamol kullanımı, yüksek tansiyonu olan bireylerde kalp hastalığı ve felç riskini artırabilir. Bu nedenle kelam konusu ilaçların kesinlikle uzman denetiminde kullanılması gerekiyor.”
En sık kullanılan ağrı kesicilerin içerisinde bulunan parasetamol ile ilgili Şubat 2022’de yayımlanan bir araştırmanın sonuçlarına değinen Kanbak, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Edinburgh Üniversitesi’nce yapılan ve İngiliz Kalp Vakfı tarafından finanse edilen bu araştırmada, yüksek tansiyon hikayesi olan 110 hastaya, kronik ağrılı hastalarda rutin olarak reçete edilen günde 4 defa 1 gram parasetamol yahut 2 hafta boyunca eşleştirilmiş bir plasebo verildi. Tüm hastalar, rastgele ve kör sıra ile her iki tedaviyi de aldı. Araştırma sonunda, parasetamol kullananların, plasebo alanlara kıyasla sistolik kan basıncında 5 mmHg’lik bir artış görüldü.
Araştırma sonuçları, bu artışın kalp hastalığı yahut felç riskini yaklaşık yüzde 20 artırmasının mümkün olduğunu ortaya koyuyor. Bu sebeple yüksek tansiyonu olanlar ile kalp hastalığı yahut felç riski taşıyanlarda parasetamol kullanımında daha dikkatli olunması gerekiyor. Ekseriyetle kronik ağrı tedavisinde kullanılan parasetamol için uzun periyodik reçetesi olan hastaların, mümkün olan en kısa mühlet için en düşük tesirli dozu seçmeleri gerektiği belirtiliyor.”