AKP, cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini tartışmaya hazır. Muhalefetin başta sistemle ilgili “TBMM’nin devre dışı kaldığı” tenkitlerine karşılık “sistem içinde daha güçlü TBMM için muhalefetin görüş ve tekliflerini dikkate alacağını” belirten AKP’li kaynaklar, cumhurbaşkanı seçilme şartı olan 50+1 için de görüş ve tekliflerini “tartışabileceklerine” dikkat çekiyor.
REVİZYON SİNYALİ
AKP Genel Lider Yardımcısı Mustafa Şen, evvelki gün yaptığı açıklamada, cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin “revize edilebileceğinin” sinyalini vermişti. Şen’in revize ile ilgili kelamlarının perde gerisinde, muhalefetin sistemle birlikte TBMM’nin devre dışı kaldığı tenkitlerinin yattığı belirtiliyor. Muhalefet, uzun müddettir cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile birlikte, “yürütmenin yasamayı denetim altına aldığı, parlamenter sistemden farklı olarak, yeni sistemle birlikte Meclis’in istikrar denetleme gücünü kaybettiği” tenkitlerini getiriyordu. Muhalefet, soru önergelerine de bakanların “süresi içinde karşılık vermediği, artık yasama yürütme ve yargı erklerinin salt cumhurbaşkanı nezdinde tek elde toplandığı” görüşünü de sıklıkla lisana getiriyordu.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine karşı parlamenter sisteme yine dönüş için bir ortaya gelen altı siyasi parti, geçen günlerde de anayasa değişikliği tekliflerini açıklamıştı. AKP kanadı, “cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde” kararlı lakin muhalefetin sistem özelindeki tenkitlerini de “tartışmaya açabileceğini” belirtiyor. Bu nedenle “cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde daha güçlü Meclis için muhalefetin görüş ve tekliflerine açık olduklarını belirten” AKP’li kaynaklar, “Önerileri neyse getirsinler, tartışalım. Daima birlikte uzlaşı ile daha güçlü bir Meclis için gereğini yapalım” diyor.
“BAKANLARLA İLETİŞİM”
Muhalefetin sisteme yönelik bir öteki eleştirisi ise bakanların parlamento dışından, atama yoluyla vazifeye gelmesiydi. Parlamenter sistemden farklı olarak, “milletvekillerinin parlamento dışından gelen bakanlarla bağlantı kuramadığı, milletvekillerinin halktan gelen talepleri bakanlara iletmekte zorlandığı” tabir ediliyor. AKP kanadı, bu hususta da “muhalefetle bir ortaya gelebileceğini” belirtiyor.
50+1 FORMÜLÜ DE MASAYA GELEBİLİR
Cumhurbaşkanının 50+1 oy ile seçilmesi de eleştirilmişti. AKP’nin gündeminde “50+1’in değiştirilmesi ile ilgili bir gündem yok.” Lakin muhalefetin cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki oy oranlarıyla ilgili “daha demokratik olarak isimlendirdikleri teklifleri var ise masaya yatırılabileceğini” kaydediyor. Yüzde 50+1 şartının “çoğunluğun görüşünü yansıtan bir uygulama için getirildiği” belirtilirken “Örneğin muhalefet yüzde 50+1 demez, yüzde 40+1 der… Bunun daha demokratik olduğunu savunabilir. Bunların hepsi tartışılabilir. Biz de karşı tekliflerimizi beyan ederiz. Biz neden 50+1’i savunduğumuzu söyleriz, onlar da kendi tezlerini ortaya koyarlar” görüşünü lisana getiriyor.